CÁCH TA NGHĨ - Trang 305

đem áp dụng được ngay trong những
việc cần viện đến trí não về sau. Một
việc người ta thường phải làm là phân
biệt giữa vốn từ vựng chủ động và vốn
từ vựng bị động, vốn từ về sau gồm
những từ được hiểu ra khi nghe hay nhìn
thấy, vốn từ nói trước được vận dụng
một cách thông minh, sự thực là số từ
vựng bị động thường lớn hơn nhiều so
với từ vựng chủ động, điều này cho thấy
có một phần năng lượng trì trệ nhất
định, một phần năng lực chưa được chế
ngự hoàn toàn trong con người ta.
Không vận dụng được những ý nghĩa
hiểu ra từ đó cho thấy sự phụ thuộc vào
những kích thích bên ngoài, và sự thiếu
hụt tính chủ động trí tuệ. Sự biếng nhác
tinh thần này trong chừng mực nào đó là
sản phẩm phi tự nhiên của giáo dục.
Những học sinh nhỏ tuổi thường tìm
cách áp dụng cho bằng hết số vốn từ nó
mới học được, nhưng khi học đọc chúng
được cho tiếp xúc với một số lượng lớn
thuật ngữ không có chút cơ may để áp
dụng vào đời thường. Kết quả dẫn đến
sự căng thẳng đầu óc, nếu không muốn
nói là đến mức ngột ngạt. Hơn nữa, ý
nghĩa của những từ không trực tiếp tham
gia vào cấu tạo và truyền dẫn ý tưởng thì
chưa từng bao giờ tỏ ra là rõ ràng hay
hoàn chỉnh.