lầy trên thảo nguyên bị cái nóng hè thiêu đốt làm rắn đanh lại. Một nỗi đau
tê tái, không sao hiểu nổi cắn rứt tâm can, làm rã rượi các thớ thịt, và tên
thủ lĩnh phỉ cảm thấy không thể nào quên đi được nỗi đau ấy, và cũng
không có thứ rượu nào dập tắt nổi nó. Thế nhưng y vẫn uống và không có
lấy một ngày tỉnh rượu, bởi lẽ những cây lúa mạch đang trổ bông thơm nức,
ngọt ngào trên các vùng thảo nguyên sông Đông đã được cày vỡ một lớp
đất đen phơi dưới nắng mặt trời, và trong các thôn, bản, những người vợ
lính Kadắc có đôi má rám nắng đều cất một thứ rượu trong đến mức
không thể phânbiệt được với mạch nước nguồn chảy ra.
°
Những trận rét đầu mùa đã về lúc rạng đông. Trên các lá cây sung hình
chân vịt đã điểm những đốm trắng bạc, còn trên guồng bánh xe của cối xay
nước thì từ sáng sớm, Lukich đã để ý thấy những lớp băng mỏng ngũ sắc
như mi ca. Từ sáng, Lukich đã thấy trong người khó chịu, đau buốt vùng
thắt lưng, nhức nhối quá, đôi chân cứng lại như đúc bằng gang và lệt xệt
nhấc lên không nổi. Lão lê bước quanhcối xay kê thoăn thoắt bò ra; lão
ngước đôi mắt ướt nhoèn nhìn lên; trên xà ngang phía dưới trần nhà, một
chú bồ câu đang gáy lên gù gù, đều đặn và cần mẫn. Hai cánh mũi dường
như nặn bằng đất sét của lão hít hít mùi mốc ẩm nồng nặc và mùi thơm của
lúa mạch đã xay giã. Lão chăm chú nghe tiếng nước óc ách đang cuốn hút
và liếm quanh chiếc ngỗng cối một cách đáng lo ngại. Lão vê vê chòm râu
rậm, vẻ đầy tư lự.
Lukich ngã người trong vườn nuôi ong. Lão nằm nghiêng, đắp tấm áo
bông mà ngủ, mồm há hốc; những giọt nước dãi nhờn và nóng ẩm từ hai ria
mép chảy xuống chòm râu cằm. Hoàng hôn buông xuống dày đặc làm căn
nhà tiêu điều của lão trở nên nhọ nhem. Chiếc cối xay chìm trong đám
sương mù màu trắng sữa.
