của hỏa khí” và được cúng khi họ tế binh khí. Trên đường tìm mộ Hồ
Quý Ly, nhà khảo cổ học Đỗ Đình Truật cùng các cộng sự đã đến thăm
nơi trưng bày súng thần cơ do Nguyên Trừng - con trai trưởng của Hồ
Quý Ly - chế tạo vang dội một thời...
QUÁN KHÁCH KHÔN CẦM TÓC TRẮNG XANH...
Trên đường sang Trung Quốc, nhà khảo cổ học Đỗ Đình Truật và
đại diện bà con họ Hồ đà mang theo một số trầu cau với ý định sẽ bày
cúng trên vùng Lão Hổ Sơn (Nam Kinh) để tường nhớ Hồ Quý Ly và
những người họ chết tha phương. Nhưng khi đáp xuống sân bay Bắc
Kỉnh, hải quan tại đó đà tịch thu số trầu cau nói trên...
Như đã đề cập ở bài trước, vùng Lão Hổ Sơn có rất nhiều ngôi mộ
vô chủ, không có bia ký, không có người chăm nom. Theo nhiều bô
lão ở một làng họ ồ cách đó không xa, thì những mộ vô chủ ấy là của
người Việt chết chôn, còn con cháu họ đã phiêu dạt làm ăn nhiều nơi
mấy trăm năm rồi, không thấy ai về hương khói nữa. Lục tìm trên các
ngọn đổi hắt hiu kia, ông Đỗ Đình Truật phát hiện một ngôi mộ với
tấm bia ghi rõ người mất họ Hồ, tên Hồ Văn Hai.
Ông hồi tưởng: “Lúc ấy tôi biết đây là một trong những bằng chứng
cho thấy bãi tha ma Lão Hổ Sơn có chôn cất người mất họ Hồ. Tôi
cùng cô sinh viên Việt Nam đang du học tại Bắc Kinh là Thu Vân đã
soạn hành lý lấy ra hương đèn, trà rượu, thành tâm cúng vái giữa vùng
vắng vẻ kia. Tôi cũng như những người họ Hồ đang sống dưới chân
vùng Lão Hổ Sơn có mặt hôm ấy đã tần ngần và ngậm ngùi nhìn khói
hương tỏa ra giữa buổi chiều thu. Cúng xong, đã 4 giờ chiều rồi, mây
từ trên đỉnh Lão Hổ Sơn bắt đầu phủ xuống lưng đồi, chung quanh
chúng tôi hơi lạnh tràn lên. Tôi nói thôi về, sáng mai đến lại, trước khi
đi, tôi đã lấy một nắm đất tại chỗ gọi là vật linh đem về Việt Nam.
Nắm đất này tôi đã tặng cho con cháu tộc Hồ trong ngày gặp gỡ tại hội
thảo về họ Hồ tổ chức tại dinh Độc Lập - tức dinh Thống Nhất ở
Thành phố Hồ Chí Minh vào giữa năm 2009”.
