Sáu là xin tìm lời trực gián, để đường ngôn luận được mở rộng
như cửa thành;
Bảy là kén quân nên lấy hạng kiện hùng hơn là to vóc dạc;
Tám là chọn tướng nên tìm người thao lược hơn là bậc thế gia;
Chín là khí giới cốt sao cho tinh nhuệ, hà tất hoa hòe;
Mười là trận pháp tập cần phải chỉnh tề, không cần múa nhảy.”
Bài Kế minh vang lên như một bản cáo trạng hùng hồn nhắm vào
tình thế suy bại lúc bấy giờ. Nhưng rồi vua ban khen mà không thấy
thực hiện.
c) Dưới quyền của Thượng hoàng Nghệ Tông và các vua trẻ tuổi
hữu danh vô thực, triều đình lại càng chia bè, kết cánh một cách
nghiêm trọng hơn. Đặc biệt việc phân hóa triều đình vào những năm
cuối nhà Trần đã không còn là sự tranh chấp phe cánh có tính cách
riêng tư do quyền lợi vật chất, danh vọng hay do tình cảm cá nhân nữa
mà đã bộc lộ sự mâu thuẫn gay gắt, đấu tranh quyết liệt giữa các
khuynh hướng chính trị khác nhau: giữa tầng lớp vương hầu quý tộc
nhà Trần với tầng lớp quan liêu nho sĩ về quyền lực, giành lấy chỗ
đứng cao hơn trong bộ máy chính quyền; giữa khuynh hướng bảo thủ
hết lòng bảo vệ sự tồn tại của vương triều Trần với khuynh hướng cấp
tiến muốn cải cách có thể tiến tới lật đổ ngai vàng của nhà vua... Cuộc
đấu tranh quyết liệt ấy được thể hiện công khai qua các vụ triệt hạ,
thanh toán thẳng tay với nhau bằng bạo lực, có khi âm ỉ ngấm ngầm
trong dư luận xã hội như nội dung thư của Bùi Mộng Hoa dâng lên
Thượng hoàng Nghệ Tông đại ý nói: “Thần nghe trẻ con có câu hát
rằng: “Thâm hiểm thay Thái sư họ Lê”, xem thế, Quý Ly nhất định có
ý dòm ngó ngôi báu”
2. Nhân dân thống khổ vì bị thiên tai, địch họa, thuế má
nặng; giặc giã nổi lên khắp nơi; xã hội phân hóa trầm trọng
