của mình giữa cả dàn nhạc. Về nhà ông thấy vợ và con gái đi chơi đâu đó
hoặc đang tiếp khách, còn cậu con trai học trung học đang chuẩn bị bài
cùng với các thầy dạy kèm và chăm chỉ học những điều người ta dạy nó ở
trường trung học. Mọi việc đều tốt đẹp. Sau bữa ăn trưa, nếu như không có
khách, đôi khi Ivan Ilich đọc cuốn sách mà nhiều người nói tới và buổi
chiều ông ngồi làm việc, nghĩa là đọc giấy tờ, tra cứu luật pháp, đối chiếu
những lời khai và dùng luật xem xét chúng. Ông làm việc đó chẳng buồn
chán, cũng chẳng vui thích. Nếu buồn chán, thì có thể bỏ đi chơi bài uyxto,
nhưng nếu như không chơi bài được, thì dù sao làm việc thế vẫn tốt hơn là
ngồi một mình hoặc ngồi với vợ. Ivan Ilich thỏa mãn vì những bữa ăn nho
nhỏ trong đó ông mời các bậc nam nữ tai mắt trong giới thượng lưu. Cách
tiêu phí thời giờ của ông cũng giống như cách giết thời giờ của những
người này và phòng khách của ông cũng giống hệt như phòng khách của họ
vậy.
Thậm chí có buổi tối họ tổ chức khiêu vũ tại nhà ông. Ivan Ilich vui vẻ, mọi
việc đều tốt đẹp, trừ cuộc cãi cọ lớn giữ ông với vợ về chuyện bánh ga-tô
và kẹo: Praxkovia Phedoropna đã có kế hoạch riêng của mình, nhưng Ivan
Ilich cứ khẩn khoản đòi mua tất cả ở một cửa hàng bánh kẹo đắt tiền và đã
đặt nhiều bánh ga-tô. Họ cãi nhau vì bánh ga-tô còn thừa và tiền trả cho cửa
hàng bánh kẹo lên tới bốn mươi lăm rúp. Cuộc cãi cọ lướn và khó chịu đến
nỗi Praxkovia Phedoropna bảo ông: “Đồ ngu, cái gì cũng kêu ca”. Còn ông
đưa tay lên đầu và hằm hằm nói đến chuyện ly dị. Nhưng tối khiêu vũ đó
vui vẻ. Giới thượng lưu tới dự và Ivan Ilich nhảy với nữ công tước
Toruphonova,chị em với người đàn bà nổi tiếng vì đã lập ra hội “Hãy giải
phiền cho tôi”’ niềm vui trong công vụ là niềm vui của lòng tự ái, niềm vui
trong giới xã giao là niềm vui của niềm hư danh, niềm vui thật sự của Ivan
Ilich là được chơi bài uyxto. Ông thú nhận rằng sau tất cả mọi chuyện, sau
những biến cố dù chẳng vui vẻ gì trong đời ông, niềm vui lóe sáng như
ngọn nến đối với ông là được chơi bài uyxto với những tay chơi biết điều, ít
lời và nhất định là phải chơi tay tư (chơi tay năm thế nào ấy, rất khó chịu
khi ông làm ra vẻ cũng thích chơi), chơi ván bài thông minh, nghiêm túc,
