Ngụy biện rút lui định nghĩa
Một ngụy biện rút lui định nghĩa diễn ra khi ai đó thay đổi nghĩa của từ để
đối phó với sự phản bác chống lại cách diễn đạt ban đầu. Bằng cách thay
đổi ngữ nghĩa, người này biến nó thành một phát biểu khác.
“Anh ta chưa bao giờ ra nước ngoài.”
“Thực tế thì anh ta đã từng đến Boulogne.”
“Bạn không thể gọi đi Boulogne là ra nước ngoài được.”
(Vậy thì cái đó gọi là gì? Thế còn việc “ngồi trên một chiếc ghế dài ở
Blackpool” thì sao?)
Ngôn từ được sử dụng theo ngữ nghĩa thông thường. Nếu chúng ta được
phép đối phó với những phản bác bằng cách tuyên bố rằng ngôn từ mang
ngữ nghĩa hoàn toàn bất thường, cuộc đàm luận dựa trên lẽ phải kia sẽ vỡ
vụn ra.
Ngụy biện theo lối rút lui định nghĩa dựa vào sự tráo đổi kín đáo một khái
niệm bằng một khái niệm khác dưới lớp vỏ bọc lý giải ngữ nghĩa thực sự
của ngôn từ. Giá trị minh chứng của một ngữ nghĩa có thể không đúng với
kẻ thế vai. (“Thưa anh cảnh sát, khi tôi nói tôi không uống rượu, ý tôi là tôi
không uống nhiều hơn lượng rượu bia trong một buổi tối xã giao thông
thường.”)
Ngụy biện rút lui định nghĩa cho phép những người đã bị đánh bại trong
tranh luận giữ thể diện bằng cách tuyên bố rằng anh này đang chỉ đưa ra
một cái nhìn hoàn toàn khác biệt. Nó cũng cho phép một ngoại lệ khả dĩ bị
loại trừ thông qua một cắt nghĩa mang nhiều tính giới hạn hơn.
“Anh không có chút kinh nghiệm đối đầu với khủng bố.”
