CẤM CUNG DIỄM SỬ - Trang 522

Nguyên văn: “Sardanapalus, son of Anakyndaraxes, built in one day Tarsus
and Anchialus. O stranger, eat, drink, and play, for everything else in the
life of a man is not worth this”. Từ “play” ở đây còn được hiểu là ám chỉ
việc làm tình. (ND)
Về Orontobates, xem Quyển ba.
Chắc chắn lòng biết ơn này là vì sự hồi phục của Alexander sau trận sốt tại
Tarsus.
Theo Aeschines, Against Ctesiphon 164, Demosthenes cũng đưa ra một
tường thuật tương tự trong thời gian này.
Từ Cilicia, có hai con đường đi tới những vùng đất phía đông, băng qua
Cổng thành Syrian gần Alexandretta và Cổng thành Amanian (Đường
Bogtche) ở phía bắc, đi tới Euphrates ở Apamea. Alexander hoặc không
được báo cáo về đường đi hoặc đã nghĩ rằng nó không quan trọng; chắc
chắn tin tức về việc Darius chặn đường là một bất ngờ đối với ngài.
Plutarch (Alexander tr.20) viết rằng “hai lực lượng đã không đụng độ nhau
trong đêm”, thực tế, khi Darius hành quân về phía bắc từ Sochi, họ đã bị
chia tách bởi sự rộng lớn của dãy Amanus.
Tại Cunaxa, cách Babylon khoảng 72 kilômét.
Xem thêm, ngoài các sử gia viết về Alexander, Polybius 12.17-22, người
chỉ trích ghi chép của Callisthenes về trận chiến. Callisthenes cho biết
chiều rộng của đồng bằng khoảng 14 stade [stade là đơn vị đo khoảng cách
của Hy Lạp cổ đại, 1 stade bằng khoảng 183 mét].
Về những binh lính này, xem Strabo 14.3.18. Fuller cho rằng hầu hết những
binh lính này là bộ binh hạng nhẹ.
Plutarch đưa ra số liệu tương tự. Diodorusand Justin 400.000, và Curtin
250.000. Tất cả những số liệu này đều là không tưởng, nhưng giờ đây
chúng ta không thể tìm được số liệu chính xác.
Những người Macedonia này là ai? Nếu đó là một đơn vị Macedonia, có lẽ
họ là “các lính trinh sát”. Chúng ta có thể đoán rằng từ “Macedonia” là để
thay thế cho một từ khác, chẳng hạn như Paeonia. Cả hai đơn vị này đều
được nhắc tới ở đoạn sau.
Anabasis 1.8.21, 22.