CẤM CUNG DIỄM SỬ - Trang 529

phải là nhân vật Philoxenus được nhắc tới trong phần sau hay không vẫn
còn là điều chưa chắc chắn.
Không giống như những lần kết hôn khác của vua Philip, lần kết hôn này
với một nữ quý tộc người Macedonia đã đe dọa vị trí của Olympias và
Alexander, và cảnh tượng đáng xấu hổ tại tiệc cưới đó đã dẫn tới việc hai
mẹ con Alexander phải trốn khỏi Macedonia. Sau khi trở về từ Illyria vào
cuối năm, Alexander đã nỗ lực kết thân với Pixodarus, người cai trị Caria,
điều này đã dẫn tới việc trục xuất những người bạn của ngài. Xem Chương
9, Chương 10 cuốn Alexander của Plutarch.
Chú (và anh rể) của Alexander Đại đế. Ông đã hỗ trợ Tarentine tấn công
người Lucania và Bruttium, nhưng đã bị đánh bại và bị giết vào năm
331/330.
Thay thế Asander, anh trai của Parmenio, mặc dù ông đã góp phần đánh bại
Orontobates (xem Quyển hai); xem E. Badian, Transactions of the
American Philological Association 91 (1960) 329.
331 TCN. Về các sự kiện diễn ra vài tháng sau đó, xem E. W. Marden, The
Campaign of Gaugamela (Liverpool, 1964).
Một loại chiến xa thời cổ đại, bao gồm một cỗ xe ngựa có các lưỡi dao sắc
hình lưỡi liềm được gắn vào mỗi đầu của trục xe. Lưỡi dao có chiều dài
khoảng 1 mét, được sử dụng như một vũ khí. (ND)
Chỉ có Curtius (4.12.13) đưa ra số liệu hợp lý, 200.000 người cho bộ binh
Ba Tư, nhưng dù có một vài học giả chấp nhận số liệu này, cũng không có
bằng chứng nào cho thấy nó được đưa ra dựa trên nguồn cứ liệu đáng tin.
Curtius cho rằng số kỵ binh là khoảng 45.000 người. Marsden (tr.31-37)
ước lượng số đó khoảng 34.000 người.
Khazir, một nhánh của sông Lycus. Trận chiến có thể đã diễn ra ở gần Tell
Gomel, phía bắc con đường hoàng gia Ba Tư đi từ Nineveh tới Arbela
(Erbil); xem Marsden, tr.20.
Ngoài những nguy cơ phải đối mặt trong một cuộc tấn công ban đêm (xem
Thucydides 7.43-4; Xenophon, Anabasis 3.4.35), Alexander hiểu rõ giá trị
của việc lan truyền tin tức nếu đánh bại quân Ba Tư trong điều kiện đó.
Darius có thể tuyên bố rằng tại Issus, ông ta đã thất bại vì thiếu không gian