CẤM CUNG DIỄM SỬ - Trang 75

Thuận là người nhìn cao trông rộng, song tiếc rằng ông chưa dám
mạnh tay xử lí. Còn Túc Thuận, ông ta có nhu nhược đối với Từ Hy
không? Tác giả cho rằng khi Hàm Phong sắp trút hơi thở cuối
cùng, cái mệnh của Từ Hy cũng đã nằm trong tay của Túc Thuận
rồi, song tiếc rằng ông ta và cả bảy đại thần khác đã nhiễm quá
nặng tư tưởng “quân mệnh thần tử thần bất cản bất tử, phu
khiếu tử vong tử bất cản bất vong” nên không dám ra tay, để cuối
cùng cả bọn rơi vào lưới của Từ Hy. Từ xưa đến nay, thắng làm vua
thua làm giặc cũng là lẽ thường tình. Từ Hy thắng lợi luận công ban
thưởng, đương nhiên vẫn không quên việc tiêu diệt tay chân bè đảng
của Túc Thuận. Chính vì thế bao nhiêu người, kể cả bọn văn nhân
quân tử trước đi theo Túc Thuận nay đều chạy cả theo Từ Hy, thậm
chí quay lưng chửi bọn Túc Thuận là lũ gian thần. Đọc cuốn
“Chuyện kể về Túc Thuận nhà Thanh” có viết rằng: “Túc Thuận
cậy được Hàm Phong ân sủng, câu kết với anh trai là Đặng Thân
vương Đoan Hoa và Di Thân vương Tải Viên âm mưu tiếm quyền
đoạt vị. Sau chính biến Tân Dậu, Đoan Hoa, Tải Viên bị xử tử chết,
Túc Thuận bị xử trảm. Lúc hành hình người xem đông nghịt tranh
nhau nhặt gạch đá ném, ai nấy đều hoan hỉ”. Đây là ghi chép của
những người đứng về phía kẻ chiến thắng nên chúng ta cũng
không lấy làm lạ.