Chúng tôi không có ghế dài, không có phòng riêng. “Những tiện
nghi,” cô bảo, trích dẫn từ cuốn sách khác, “còn phải chờ mới có”
Những phụ nữ đó, năm này qua năm khác, quyên được hai nghìn
bảng đã là chuyện cực kì khó khăn, nói gì là ba mươi nghìn, ngẫm
nghĩ đến đấy chúng tôi bỗng thốt lên lời khinh miệt sự nghèo nàn
đáng trách của phái nữ. Những bà mẹ của chúng tôi làm gì mà
chẳng thấy họ để lại gia tài nào cho chúng tôi? Họ lo trang điểm tỉ
mỉ khuôn mặt? Hay đi ngắm các cửa hiệu bán hàng? Đi khoe thân
hình dưới nắng biển Monte Carlo? Trên bệ lò sưởi có vài khung ảnh.
Mẹ của Mary - nếu quả đấy là ảnh của bà - có thể là kẻ vô tích sự
trong lúc rỗi rãi (bà có mười ba người con với ông chồng mục sư),
nhưng nếu bà quả là người như thế thì gương mặt bà chẳng hề có
dấu vết gì chứng tỏ bà từng sống cuộc đời tươi vui, phóng dật.
Trông bà thật giản dị, chất phác; một bà lão với chiếc khăn choàng
buộc lại bởi cái kẹp ngũ sắc lớn; bà ngồi trong ghế mây, khuyến
khích con chó xù nhìn vào ống kính máy ảnh với vẻ mặt thích thú,
nhưng là sự thích thú ngấm ngầm của người biết chắc con chó sẽ
cong đuôi chạy mất khi bóng đèn chớp lóe lên. Phải chi bà là doanh
nhân; phải chi bà là chủ nhân cơ xưởng chế tạo tơ nhân tạo hoặc nhà
tài phiệt của thị trường chứng khoán; phải chi bà để lại hai hay ba
trăm nghìn bảng cho Trường Fernham thì tối hôm nay, chúng tôi đã
thoải mái ngồi đàm đạo và đề tài chúng tôi đem ra thảo luận có thể
là khảo cổ học, thực vật học, nhân chủng học, vật lí học, bản chất của
nguyên tử, toán học, thiên văn học, thuyết tương đối, địa lí học. Phải
chi bà Seton và mẹ của bà và mẹ của mẹ bà học được cái nghệ thuật
kiếm tiền vĩ đại và để lại tài sản cho con gái, cháu gái, giống như
những người cha, người ông bỏ của cải ra thành lập những học
bổng, những giải thưởng khuyến học dùng trong việc giúp đỡ cho
sự nghiệp cho con trai, cháu trai họ, thì rất có thể, chúng tôi đã
khoan khoái ngồi riêng biệt ở đây với một con chim nướng và một
chai rượu; chúng tôi có thể mong đợi với niềm tin không hề thái quá
về suốt quãng đời tương lai đẹp đẽ, vui tươi và danh giá nhờ nương
