nước Pháp, hay chỗ ở riêng, một căn hộ tuy lụp xụp nhưng ít ra nó
giúp cô thoát khỏi sự phiền nhiễu và chuyên chế của gia đình, Keats
hoặc Tennyson hoặc Carlyle đều có điều kiện thực hiện những điều
này dù họ chẳng giàu có gì. Khó khăn vật chất ghê gớm nhường thế;
nhưng khó khăn phi vật chất còn tồi tệ hơn nhiều. Sự thản nhiên của
thế gian mà Keats và Flaubert hoặc những thiên tài khác thấy quá
sức chịu đựng trong trường hợp của đàn bà, là sự chống đối đầy gây
hấn. Với những người này, thế gian bảo, “Ông muốn viết gì thì viết,
nó chẳng thay đổi chúng tôi tí nào”. Nhưng với đàn bà, giọng họ
khác hẳn, họ nói với tiếng cười đầy nhạo báng, “Viết lách hả? Văn
chương của bà thì có ích lợi gì mà viết? Đây, những nhà tâm lí học
của hai trường Newnham và Girton có thể ra lay giúp chúng ta”, tôi
nghĩ thế trong lúc lại nhìn lên khoảng trống trên kệ sách. Chắc chắn
đã đến lúc, tác động của sự đả phá làm nản lòng người nghệ sĩ sáng
tạo phái nữ cần được đo lường, như tôi từng thấy công ti sản xuất
sữa đo lường hiệu ứng của sữa thường và sữa loại A lên cơ thể
giống chuột. Họ nhốt hai con chuột trong hai cái lồng đặt cạnh nhau,
một con thì láo liên, rụt rè và nhỏ bé, còn con kia thì mượt mà, mạnh
dạn và to béo. Xin hỏi chúng ta cho những nữ nghệ sĩ ăn uống như
thế nào? Vừa hỏi tôi vừa nhớ lại bữa ăn tối với mận khô và bánh sữa.
Để trả lời câu hỏi đó, tôi chỉ cần giở trang báo ấn bản buổi tối và đọc
quan điểm của Lord Birkenhead
- nhưng thật tình tôi chẳng muốn
viết và sao chép lại quan điểm về văn chương phái nữ của Lord
Birkenhead làm gì. Những gì Dean Inge
Và cứ để các chuyên gia của Harley Street bắc loa khua động tiếng
dội ầm vang con đường Harley với những điều đao to búa lớn, mà
chẳng sợi tóc nào trên đầu tôi dựng đứng cả. Tuy nhiên, tôi sẽ trích
dẫn lời ông Oscar Browning
, bởi có thời ông là nhân vật lừng lẫy
của Đại học Cambridge và ông từng khảo hạch sinh viên hai trường
Girton và Newnham. Ông Oscar Browning thường hay phát biểu
“ấn tượng để lại trong đầu sau khi ông chấm bất cứ loạt bài dự thi
nào là, không cần biết điểm ông cho như thế nào, trí tuệ của cô nữ
