lẽ người ta bảo thế, và kết quả sẽ bật ra vô cùng ngoạn mục. Hài kịch
sẽ phong phú hơn nhiều. Sẽ khám phá ra nhiều sự kiện mới lạ.
Tuy nhiên, đã đến lúc tôi nên hạ cái nhìn xuống trang sách. Thay
vì phỏng đoán những gì Mary Carmichael viết hoặc nên viết như thế
nào trong sách của chị, tốt hơn là tôi nên ghé mắt vào đọc xem chị đã
viết gì. Thế là, tôi tiếp tục đọc. Tôi nhớ tôi không bằng lòng lắm với
một số điều trong văn phong chị. Chị phá vỡ cấu trúc câu văn của
Jane Austen, và bởi thế chị không cho tôi cơ hội tự phô diễn thị hiếu
hoàn hảo và lỗ tai khó tính của tôi. Thật vô ích nếu tôi bảo, “Vâng,
vâng, chị viết hay lắm; nhưng Jane Austen viết hay hơn chị nhiều”,
đến đây tôi phải thú nhận là giữa hai người không có điểm giống
nhau nào. Rồi chị còn đi xa hơn thế, chị phá vỡ luôn cái trật tự cũ
trong câu văn. Có lẽ, chị không chủ ý làm như thế, mà chỉ đơn thuần
cho nó cái tuần tự tự nhiên, viết như một phụ nữ viết, nếu quả thật
chị viết như một phụ nữ. Nhưng hiệu ứng của nó, bởi nguyên do
nào đó, khiến tôi chưng hửng; người ta không thấy những đợt sóng
xô nhau, không thấy những tai biến sắp đổ xuống ở góc ngoặt sắp
tới. Bởi thế, tôi không tài nào tự phô diễn được chiều sâu của cảm
xúc trong tôi và hiểu biết sâu sắc của tôi về trái tim con người. Lần
nào cũng thế, hễ tôi sắp cảm thấy những sự vật thông thường ở
những nơi chốn thông thường, về tình yêu, về cái chết, thì con quái
thú khó ưa đó lại kéo phăng tôi ra chỗ khác như thể vẫn còn xa chút
nữa mới đến trọng tâm. Và vì thế, chẳng có cách nào cho tôi thốt ra
những lời lẽ kêu vang về “những cảm xúc cơ bản”, về “những phẩm
chất chung của nhân loại”, về “chiều sâu của trái tim con người”, và
tất cả những cụm từ khác hỗ trợ cho lòng tin của chúng ta, đó là, dẫu
trên tầng cao, chúng ta có thông minh, xuất chúng như thế nào
chăng nữa thì dưới tầng thấp, chúng ta vẫn nghiêm túc, sâu sắc và
nhân bản. Ở đây, chị khiến tôi có cảm giác ngược lại, thay vì nghiêm
túc, sâu sắc và nhân bản, người ta chỉ cảm thấy - và ý nghĩ này
chẳng hấp dẫn chút nào - lười nhác trong suy nghĩ và sẵn sàng chấp
nhận hòa giải.
