CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 134
Nguyễn Hữu Độ thấy mình ngày càng được Toàn quyền Pháp tin dùng
hơn cả Phan Đình Bình và Đồng Khánh. Như thế là phải. Đồng Khánh
được lên ngôi là nhờ bàn tay xếp đặt của Độ. Phan Đình Bình chỉ là kẻ đi
dưới kiệu hưởng bóng râm. Thế mà Đồng Khánh coi Bình là người chỉ đi
sau Độ một bước. Độ được phong tước Bá, Bình được phong tước Tử. Vợ
Độ và vợ Bình đều được phong Chánh nhất phẩm phu nhân. Độ và Bình
đều được Kim bài khắc chữ vua ban, có tua năm sắc rủ xuống ngực áo. Lại
còn cho mỗi người một áo gấm màu, thêu chữ "Vạn phúc" và đôi rồng lượn
bằng kim tuyến, cúc áo bằng vàng. Kim bài và áo gấm được quan bộ Lễ đặt
vào long đình, có cờ ngũ hành và phường nhạc bát âm chuyển đệ tới dinh
của Độ và Bình. Khi vào chầu, hai người được đứng ở bậc thứ nhất gần
vua. Cào bằng thế là không được!
Độ tìm cách hạ uy thế Bình. Nhân có việc Khâm sứ Pháp đòi cử đại
thần đi kinh lý Quảng Trị, Quảng Bình, gọi các đầu mục quân Cần Vương
ra đầu thú. Độ nói nhỏ để Đồng Khánh cử Bình đi. Bình đi ít lâu không làm
nổi việc, lại bị phao đồn là tư thông với quân Cần Vương, khiến Pháp
không tiếp tế súng đạn. Bình bị cách chức và gọi về kinh. Qua việc này, uy
thế của Độ nổi vượt. Ông muốn Đồng Khánh phải nể trọng ông hơn nữa.
Ông xin bớt kiêm nhiệm ở các bộ khác, để vua phải trực tiếp làm việc với
các Thượng Thư, phần nhiều kém năng lực. Đồng Khánh chỉ thích săn bắn,
rong chơi, thấy Độ ép phải làm nhiều việc thì lo. Ông tỉ tê nói với Độ:
"Trẫm nhờ Tiên đế nuôi dưỡng từ khi hai tuổi. Lúc nước gặp tai biến, trẫm
bệnh hoạn nảy sinh, thường mượn tiếng điên cuồng để giữ lấy ngôi. Gặp
ngày tôn xã không thể không thờ phụng, khanh theo nước Pháp, đón trẫm
