CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 9
Phơrăngxi Gácnhê được Thống đốc Nam kỳ cử ra công cán tại Bắc
Kỳ. Ông là một võ quan đã từng buôn bán ở miền Nam Trung Quốc, đã
từng bàn bạc với Giăng Đuypi về việc chiếm sông Nhị, và muốn mở rộng
thuộc địa của Pháp ở Bắc Kỳ, hơn nữa ở cả Viễn Đông.
Gácnhê được Toàn quyền hành động nhằm đạt được kế hoạch của
Thống đốc Nam Kỳ. Đi với ông có hai tàu chiến và một đội quân Pháp
trang bị súng đạn đầy đủ.
Qua cửa Cần Giờ ra biển, tàu của Gácnhê ghé vào Đà Nẵng, chuyển
công thư của Thống đốc Nam kỳ gửi vua Tự Đức. Thư viết: "Gácnhê ra Hà
Nội để giải quyết việc Giăng Đuypi; để khai thông sông Nhị đảm bảo thuận
tiện cho thương mại. Thống đốc yêu cầu triều đình nước Nam biểu thị tinh
thần hòa hảo, bằng việc thay đổi ngay những viên quan ở Bắc Kỳ có hành
động chống Pháp, chống đạo Krixtô". Tại Đà Nẵng, Gácnhê còn đưa ra một
bản dự thảo hiệp ước về vấn đề Bắc Kỳ, với nội dung chủ yếu là đặt Bắc
Kỳ dưới quyền bảo hộ của Pháp.
Xem bản dự thảo của Gácnhê, đại diện triều đình thấy nhiều điều vô
lý, ông không chấp nhận. Ông bảo Gácnhê: "Việc duy nhất lúc này là yêu
cầu các ngài đuổi Đuypi khỏi Bắc Kỳ". Gácnhê vẫn muốn có cuộc thương
nghị tại Hà Nội trên cơ sở bản dự thảo của ông. Ông yêu cầu triều đình cử
một viên quan Nam cùng đi để tiện bàn bạc công việc.
Tàu cập bến Hải Phòng. Việc đầu tiên Gácnhê làm là viết thư nhờ một
viên linh mục đưa lên Hà Nội, cho Giăng Đuypi biết để phối hợp hành
