ngon lành mà vui sướng. Uống xong, chúng lại co tròn lăn quay như quả
bóng, đùa nghịch với nhau, kêu chí chóe.
Chú tôi cười bảo:
- Đừng đánh đập chúng nhé! Một khi cháu đã cướp chúng ra khỏi bầu
sữa mẹ chúng, ấy là cháu phải giữ bổn phận nuôi nấng chúng. Cái bổn phận
ấy không nhỏ đâu.
Lời khuyến khích của chú càng khiến tôi phải nghiêm trang, chứ không
đùa như mọi lần nuôi con chim sâu, con bươm bướm, chuồn chuồn, chán
thì bóp chết, ngắt cánh, ngắt đầu cũng được. Tôi bận bịu với chúng luôn. Ở
nhà, tôi học vội bài ; vừa tan trường, tôi chạy vội về nhảy ngay lên gác
thăm đôi khỉ. Sáng dậy mở mắt là tôi nghĩ đến việc lấy sữa dê cho chúng.
Tiền quà mẹ cho hàng ngày, tôi ra chợ mua chuối bỏ vào đầy lồng. Đôi khỉ
được ăn nhí nhắt suốt ngày.
Thấm thoắt chúng đã lớn lên trông thấy, chúng đã biết cào cắn nhau, đã
biết ném vỏ chuối ra ngoài kẽ lồng để trêu tôi. Con lớn đuôi dài có vẻ mạnh
mẽ, nghịch và ăn nhiều hơn con nhỏ đầu đốm trắng. Con nhỏ, tôi nhận thấy,
cứ mỗi ngày một gày đi, lừ khừ, nằm vật vạ.
Chú Hai nghiêm giọng bảo tôi:
- Ta đã nói trước mà! Loài vật phải được tự do ngoài nắng, gió và ánh
sáng. Giam cầm, bắt nó tù hãm, ấy là làm cho nó khổ sở. Đó là lẽ tự nhiên
của trời đất, ta không nên làm trái.
Thế rồi một buổi sáng, tôi bưng bát sữa lên, mở cửa lồng thì thấy con khỉ
bé nằm còng queo. Con khỉ lớn ngồi lặng lẽ nhìn cái xác bạn cùng loài .
Thấy tôi, nó ngẩng lên nhìn tôi bằng đôi mắt lờ đờ. Lòng tôi buồn nao nao.
Lần đầu tiên trong tuổi chơ dại, tôi được biết rõ cái tình chia ly của sự chết.
Tôi gọi chú Hai. Chú ở phòng bên cạnh, bước sang. Tôi sợ, không dám mó
