anh, nhưng không thoát khỏi mũi gươm thứ tư.’ Rồi hắn chết. ‘Tôi vừa giết
chết một người bạn cũ,’ sau đó d’Artagnan nói với Porthos. Đây là lời ai
điếu duy nhất gã cựu mật vụ của Richelieu nhận được sau khi chết.”
Lời phát biểu của tôi dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi giữa nhiều phe
phái. Suốt buổi chiều, người diễn viên không rời mắt khỏi cô nhà báo. Đó
là một ông già đa cảm từng sắm vai Monte Cristo trong một xê ri truyền
hình nhiều tập. Được họa sĩ và hai nhà văn khuyến khích, ông liền hùng
hồn kể một thôi dài hồi ức của ông về các nhân vật. Cứ như thế chúng tôi
chuyển từ Dumas qua Zevaco và Paul Feval, rồi kết thúc bằng việc khẳng
định một lần nữa về ảnh hưởng không chối cãi được của Sabatini tới
Salgari. Tôi nhớ hình như có ai đó rụt rè nhắc tới Jules Verne nhưng liền bị
tất cả mọi người la ó át đi. Những người hùng lạnh lùng vô cảm của Verne
không có chỗ trong buổi đàm luận về những chuyện ly kỳ hồi hộp với áo
choàng đen và lưỡi dao găm.
Riêng nữ nhà báo, một ả đỏm dáng đúng điệu thời trang phụ trách một
chuyên mục trên một tờ báo Chủ nhật hàng đầu, với cô ta hồi ức văn
chương bắt đầu từ Milan Kundera. Vì thế cô ta dè dặt trông chờ tán thành
với vẻ nhẹ cả người khi nào có một nhan đề, một giai thoại hay nhân vật
(Thiên nga đen, Yañez, Never’s sword wound) khơi dậy ký ức về một bộ
phim đã xem trên truyền hình. Trong khi đó Corso, như một thợ săn lặng lẽ
kiên trì, dán mắt vào tôi bên trên ly rượu gin, chờ cơ hội lái cuộc đối thoại
về đề tài ban đầu. Và gã đã thành công bằng cách tận dụng khoảng khắc im
lặng lúng túng khi nhà báo nói rằng, dù sao đi nữa, cô ta thấy những câu
chuyện phiêu lưu này khá tầm thường, ý tôi là nông cạn, các bạn có thấy
thế không?
Corso gặm đuôi bút chì. “Vậy ông nghĩ thế nào về vai trò của Rochefort
trong lịch sử, thưa ông Balkan?”
Mọi con mắt đều đổ dồn vào tôi, đặc biệt là đám sinh viên, trong số đó
có hai cô gái. Tôi không biết tại sao, nhưng trong phạm vi nào đó tôi được
coi như một đức cha bề trên trong lĩnh vực văn học, ý kiến của tôi được dân
chúng đón nhận như những khuôn vàng thước ngọc. Một bài phê bình của