thân cây, và châm ngôn ở trên, “mà Aristide Torchia dùng cho trang đầu
của Chín cánh cửa… Anh nghĩ sao?”
“Rất hoàn hảo. Nhưng tất cả chúng cùng hướng tới một mục tiêu. Có thể
gán cho một đoạn văn ý nghĩa bất kỳ, đặc biệt khi nó cổ xưa và tối nghĩa.”
“Hoặc quá cẩn trọng. Giordano Bruno quên mất quy tắc vàng để tồn tại:
Scire, tacere. Biết và im lặng. Bề ngoài thì ông ta biết điều, nhưng ông ta
nói quá nhiều. Ở đây còn có sự trùng lặp ngẫu nhiên: Bruno bị bắt sống trên
quảng trường Hoa ở Rome vào tháng Hai năm 1600. Cũng hành trình ấy,
địa điểm ấy và ngày tháng ấy, sáu mươi bảy năm sau, Aristide Torchia bị
hành quyết: bị bắt ở Venice, bị tra tấn ở Rome và thiêu sống trên quảng
trường Hoa vào tháng Hai năm 1667. Vào thời kỳ ấy hình phạt trên giàn
thiêu rất hiếm thấy, nhưng nó lại được áp dụng để hành hình ông ta.”
“Cảm động quá,” Corso hờ hững.
Borja bực bội. “Lắm lúc tôi tự hỏi anh có còn tin vào cái gì nữa hay
không.”
Corso tỏ vẻ nghĩ ngợi một thoáng rồi nhún vai. “Lâu lắm rồi, tôi có tin
tưởng một số thứ. Hồi ấy tôi trẻ và tàn nhẫn. Bây giờ tôi đã bốn mươi lăm.
Tôi già và tàn nhẫn.”
“Tôi cũng vậy. Nhưng vẫn còn tin vào một số thứ. Những thứ khiến cho
tim tôi đập nhanh hơn.”
“Tiền?”
“Đừng đùa. Tiền là chìa khóa mở ra những điều huyền diệu. Để trả công
cho anh. Và ban cho tôi thứ duy nhất tôi quý trọng trên đời: những cuốn
sách này.” Lão tiến lên vài bước dọc theo dãy tủ chật cứng sách. “Chúng
bộc lộ quan niệm của người viết, phản ảnh những mối quan tâm, những
nghi vấn, những khát vọng, cuộc đời và cái chết của họ… Chúng là những
vật sống: phải biết nuôi dưỡng và bảo vệ chúng…”
“Và lợi dụng chúng.”
“Thỉnh thoảng.”
“Nhưng cuốn này không được.”
