CẦU SƯƠNG, ĐIẾM CỎ - Trang 19

tử thi… Ủ xong, chúng bỏ lên một tấm ván nhỏ, đánh thức thằng Tỵ dậy, và
khiêng ra đồng… Thằng Tỵ không hiểu gì là gì, thấy thằng Nan đưa cho
một cái bó đuốc rơm con con thì cầm lấy, không dám hỏi lại… Nó thấy cái
vẻ nghiêm trọng trên nét mặt chị nó, thì nó thấy rằng nó đương ở cái giờ
thiêng liêng… Cầm bó đuốc tắt, nó cũng tưởng như làm một việc quan
trọng và cơ khổ, nó cũng không dám hỏi và tự hỏi sao cái đuốc lại tắt.
Thằng Nan bưng đằng đầu cái tấm ván ở chỗ khác gọi là cái quan tài, và
con Bẹ đằng cuối. Đám ma im lặng đi, không kèn không trống và, – điều
này không thể tha thứ được, – không có những tiếng khóc van kể lể, vừa
buồn cười vừa thê thảm…

Đám ma đi trong bóng tối, không định đi về hướng nào, còn tuỳ
thằng Nan… Nó vui chân đi về chốn nào, thì con mực sẽ nghìn thu yên giấc
ở chốn ấy… Tuy rằng không một tiếng khóc, cái đám ma ấy có lẽ buồn rầu
và thảm đạm hơn hết những đám ma xưa nay.
Đám ma đi đến cây bàng đầu xóm thì ngừng lại một lát để đốt đuốc lên.
Thằng Tỵ – người cầm đuốc – thấy cái chức vụ của mình bây giờ long
trọng thêm một bậc, nó thấy mình oai thêm, và quên hẳn sự đau xót… Đám
ma theo những bờ ruộng bùn lầy mà ra đồng, đến gần một ngôi mộ to – mà
thằng Nan bảo là ngôi mộ tổ nhà nó, – thì dừng lại. Cái "quan tài" nhẹ
nhàng đặt xuống một mô đất.

Lấy con dao rựa, thằng Nan đào chính giữa thửa ruộng một cái huyệt nho
nhỏ. Con Bẹ thì lấy hai tay hốt đất lên.

Rồi bây giờ là đến lúc hạ huyệt, cái lúc mà người ta thấy giữa kẻ khuất
người còn, sự chia cắt khốc hại và thống thiết biết dường nào. Những con
trùng vô danh ở trong nội cỏ tiếng kêu nghe vô cùng ảo não như để phơi
giãi hộ cái đau khổ im lặng trong lòng những đứa trẻ, cái nỗi đau khổ vì
thiếu lời, không thể diễn thành những tiếng than vãn kể lể…