“Con có nhớ cô Balăngđrô không?”
Ôi chao! Tôi hiểu… và nước mắt tôi trào ra.
“Chết…! Cô ấy chết rồi ư?…
- Ừ: nhưng cô ấy lập con làm kế thừa.”
Nước mắt tôi vẫn chảy ròng ròng. – Qua làn nước mắt, tôi nhìn lại thời
thơ ấu của tôi.
“Cô ấy để lại cho con mười ba ngàn phơrăng và đồ đạc.”
Chiếc ghế bành to của cô ư? Chiếc bàn mà cô giải khăn cho một mình
tôi ngồi ăn ư? Chiếc tủ ngắn của cô với những móc mạ vàng? Chiếc ghế mà
tôi ngồi – một đôi khi đau điếng người!… Cô gái già hảo tâm ấy!
Mẹ tôi nói tiếp:
“Nhưng con còn vị thành niên.”
Chà! Điều đó thì tôi rõ rồi! Nếu tôi hăm mốt tuổi, tôi đã chẳng còn ở
đây. Tại sao tôi lại chưa đến hăm mốt tuổi!… Với mười ba ngàn phơrăng
đó tôi sẽ quay lại Pari – người ta sẽ có cái mua vũ khí cho một việc âm
mưu, đút cho một tên lính gác để Bacbex vượt ngục…
Trong đầu tôi thoáng qua nhiều mơ ước! Những mơ ước làm khô nước
mắt tôi và làm tôi quên ngay cái người đã nghĩ tới tôi lúc từ trần. Mẹ tôi
kéo tôi lại lá thư viền đen… nhưng tôi ngăn lại.
Tôi đóng cửa ngồi một mình với niềm đau đớn của tôi.
Tôi đã khóc suốt cả ngày như một đứa trẻ!
7 tháng sáu.
Tôi được tự do! Tôi được quyền rời khỏi bến tàu Ritsơbua, rời Năngtơ,
phải đi Pari.
Quyền đó, tôi đã phải mua; nó là của tôi; người ta đã bán nó cho tôi.
Người ta đã bán nó cho tôi đắt hay rẻ? Tôi đã không để ý đến.
