Nói rồi cô bỏ chạy, nhưng cô gửi về phía tôi một nụ cười có cái duyên
của một lời thú nhận, và cô nhìn tôi đắm đuối và âu yếm đến mức tôi thấy
lạnh ở lưng và ấm trong lòng.
Tối đến, tôi hỏi mẹ tôi về chuyện đó. – Mọi việc đã đi xa hơn là tôi
nghĩ. Theo lời mẹ tôi thì tất cả đều xong xuôi nếu tôi bằng lòng; với điều
kiện là tôi phải ở lại Lơ Puy và không trở lại Pari trong khoảng một năm,
có khi hai năm. - Chà! điều này làm hỏng hết.
“Sao, Jăc, con do dự sau khi mẹ đã phải chạy vạy, cô ấy lại ngoan
ngoãn và vừa ý con, mà việc này sẽ giúp con thoát khỏi cảnh bần cùng?”
“Việc này sẽ giúp con thoát khỏi cảnh bần cùng!”
Nhưng nếu tôi muốn không khổ thì tôi đã không bao giờ phải khổ, vì
sau những thành công ở trường trung học, tôi chỉ việc nhận đóng vai vĩ
nhân tỉnh lẻ. Ngay ở Pari nữa, tôi vẫn có thể tìm được một cần câu cơm,
một tấm ván nhảy; tôi vẫn có thể kiếm được quan thầy bằng mũi gươm,
nhờ bản chất đa ngôn và sung huyết của tôi, nhờ vào tài bẻm mép và lối ăn
nói táo bạo của tôi. Tôi có thể nhờ các giáo sư cũ của tôi ở trường
Bônapactơ hoặc ở tỉnh lẻ để giành một địa vị nó sẽ đưa tôi tới mọi thứ.
Người ta đã năm mười phen khuyên tôi như vậy. Nếu tôi nghèo, thì chính là
vì tôi đã muốn thế; tôi chỉ cần bán cho những kẻ quyền thế tuổi trẻ và sức
lực của tôi.
Tôi có thể vớ được từ lâu rồi một cô thiếu nữ cần gả chồng, cô ta sẽ
đem lại cho tôi hoặc những đồng êquy hoặc những quan thầy.
Quan thầy hay đồng êquy đều có mùi máu của cuộc Đảo chính; thế mà
tôi cứ nằm trong bóng tối để ăn những khúc đuôi cá của lão Tuyêckê.
Nhưng, giàu có, con có thể bênh vực những tư tưởng của con và đem
những tư tưởng ấy viết vào sách, như vậy con sẽ giúp đỡ người nghèo được
nhiều hơn là cứ ngập ngụa trong cái cảnh nghèo đói nó bó tay con lại, và
(mẹ xin lỗi đã nói với con như thế) nó có thể làm cho lòng con trở nên chua
chát.
