nào ưa nó, và chỉ tốt đối với kẻ nào có thể; một ngày kia nhờ tiền của ông
bố hoặc của cô vợ chưa cưới, mua một cửa hàng, - rồi từ đó, hành hạ nhân
viên, lừa bịp khách hàng để trở thành giầu có mà không bị vỡ nợ - hoặc phá
sản!… Mày có ưa cái đó không? Mày có vốn liếng như thế không?… Mày
có lòng can đảm ấy, sự hèn nhát ấy không? Vanhtrax ơi, tao là con một nhà
buôn phất lên, và tao biết rõ chuyện ấy lắm!… Mày vào làm ở cửa hiệu bố
tao ngày mai thì chỉ mười lăm hôm nữa, mày sẽ tát tai và chửi vào mặt ông
ấy! – dù cho bố tao là người tốt đến thế nào, dù mày là chàng trai ngoan
đến thế nào! Mày đừng nghĩ tới chuyện đó nữa! Tốt hơn là mày đem những
cái bạt tai và cái tham vọng của mày đặt vào chỗ khác.”
Tôi bật cười. Anh ta nhận xét rằng chỉ tiếng cười đó cũng là một trở
ngại rồi.
“Cứ như sấm ấy! Mày là một gã bán hàng tối, với tiếng cười ấy!… Thì
ra tất cả mọi cái đều chống lại mày, khốn khổ! Đôi mắt đen của mày, tiếng
nói oang oang của mày, cái vẻ nổi loạn, đấm đá của mày!… Không cần
những cái đó để bán băng, bán dạ, để rao hàng, để bán trôi hàng ế! Mày
hãy gạch bỏ nghề buôn bán trên giấy tờ của mày – trừ phi mày đăng lính,
rồi một sớm mai nào đó mày bị đạn xuyên một cách vinh quang vì tổ quốc,
và được huân chương! Khi ấy với chiếc ca-lô có quả tua và một bộ đồ đen,
mày sẽ có thể, như nhân vật của Nhà Tiên tri đứng trước các cửa hiệu để
mở cửa, để cầm ô cho khách hàng, làm biển hàng cho cửa hiệu bằng cách
trưng ra mảnh cuống huy chương trên khuyết áo, to bằng cái mẹt.”
Tuy nhiên tôi vẫn phải biết thật đích xác việc này!
Tôi sẽ nhờ tất cả những ai có vẻ yêu mến tôi đôi chút và xin họ viết
thư giới thiệu tôi với bất cứ ai và bất cứ nơi nào.
Tôi đã viết thư cho tất cả các giáo sư cũ của tôi – không, không phải
cho tất cả! Tôi không có tiền mua tem và cũng không còn giấy nữa.
Tôi đợi thư trả lời.
Bốn ngày, tám ngày, mười lăm ngày! Chẳng thấy gì cả!
