quá, mà tôi bỏ cả một thời kỳ lịch sử? Tôi sẽ thay thời Trong cổ bằng cái
gì? Tôi có một ý mới mẻ nào không? Xem nào, đã khá lâu tôi chỉ phê bình
mà không nói xem tôi sẽ lấy cái gì thay vào đó. Ý kiến của tôi ra sao! Cậu
hãy trình bày xem nào, - và anh ngả người vào ghế bành (bao giờ anh cũng
chiếm lấy cái ghế bành, như thế cũng khá khó chịu rồi) - những quan niệm
của cậu về kịch! Thôi, tôi nghe đây!
Anh bỏ một dúm than vào lửa, lấy đầu chiếc cặp vun than lại để chỉ
cho tôi thấy rằng anh sẽ chú ý lắng nghe. Đó, lửa bén rồi. Bây giờ đến quan
niệm của tôi về kịch!
- Thế nào, ý kiến cậu thế nào. Cậu hiểu kịch ra sao? Cậu thích loại
kịch gì?
- Loại kịch trong đó người ta được ngồi thoải mái, có mùi cam và có
buồng tốt. Đấy, loại kịch mà tôi thích, nhưng đấy không phải là một lý
thuyết cũng không phải là một ý kiến.
Tôi không vội trả lời, tôi vờ đánh rơi một cái gì, hoặc xếp lại một vật
gì đó trên lò sưởi - tôi nhắc lại câu hỏi để lấy lại bình tĩnh: “Anh muốn biết
ý kiến của tôi về kịch, và tôi thích loại kịch nào à?
- Phải, chính là điều Đuyboa hỏi cận đấy” Lơgrăng nói với tôi, vẻ mặt
cố làm ra thân thiện; tôi thấy rõ trong thâm tâm anh muốn thấy tôi bí.
Tôi chưa tìm thấy gì cả, lưỡi tôi líu lại, Tôi xếp lại quá nhiều vật trên
lò sưởi. Tôi cầm lấy cái cặp than ở tay Đayboa chứ không trình bầy lý
thuyết của mình, và tôi đập lên ngọn lửa tưởng như tôi bỗng nhận thấy nó
có chỗ làm không đúng cách, như thế cũng không ổn! Đuyboa thường vẫn
tự phụ về cách nhóm lửa của anh. Thậm chí anh lại có bí quyết riêng để
nhào một thứ bột bằng tro nhão với bụi than nó đông vỏ cứng lại. Tôi đập
vở vỏ cứng đó mà không nói ý kiến của mình về kịch. Tôi lúng túng.- Chà!
tôi bí. Lơgrăng có thể xoa tay.
Lời cuối cùng của Đuyboa làm tôi điếng người.
