IV
TƯƠNG LAI
Thế bấy giờ, Vanhtrax, mày định làm gì?
Tôi định làm gì ư? Nhưng chẳng có ông nhà báo mà tôi quen cùng với
Matutxanh ở đó, để ông ta giới thiệu tôi vào làm thợ học việc trong nhà in
của tờ báo mà ông ấy viết?
Tôi chạy tới nhà ông.
Ông ta cười vào mũi tôi.
“Anh mà làm thợ!”
- Chứ gì nữa! điều đó sẽ không ngăn cản tôi làm cách mạng – ngược
lại! tôi sẽ kiếm được miếng ăn và tôi có thể nói, viết, hành động tùy tôi.
- Kiếm được miếng ăn? Bao giờ vậy! Trước tiên anh phải làm đứa bé
sai vặt của cả xưởng đã; anh năm nay mười bảy tuổi mà trông như đã hai
mươi! Anh điên rồi và ông chủ nhà in là người đầu tiên sẽ bảo anh điều đó!
Nhưng thôi thế này thì đơn giản hơn! Anh đưa hộ tôi chiếc áo choàng, anh
đội mũ vào ta cùng đi đến đó!”
Chúng tôi đã tới nhà in.
Ông nhà báo nói đúng! Người ta không tin là tôi nói thật.
Ông chủ nhà in đã trả lời tôi:
“Đáng ra anh phải đến từ năm mười hai tuổi.
- Nhưng hồi mười hai tuổi, tôi còn ở nhà tù của trường trung học! Hồi
ấy tôi quay bánh xe chữ la-tinh
- Lại thêm một lý do nữa để tôi không lấy anh vào làm! Trong thời
buổi cách mạng này, chúng tôi không thích những kẻ mất gốc nhảy từ
trường trung học vào xưởng thợ. Họ làm hư hỏng những người thợ khác.
Rồi cái đó chứng tỏ tính nết không thuần, hoặc giả đã phạm tội gì đó… Tôi
