CÂY VĨ CẦM CỦA PAGANINI
A. Kuprin
Có ai còn chưa nghe đến truyền thuyết, rằng nghệ sĩ và nhạc sĩ vĩ cầm vĩ
đại Niccolo Paganini, người gốc Venezia đã bán linh hồn của mình cho quỷ
sứ, để đổi lấy một cây đàn vĩ cầm thần diệu? Đến cả Heinrich Heine - một
người vô thần, hoài nghi và hay chế giễu mọi sự, một nhà thơ danh tiếng
cũng tin vào truyền thuyết ấy. Bù lại, chẳng mấy ai biết được, cái hợp đồng
trái đạo ấy kết thúc ra sao, và ai là người chiến thắng – con người hay kẻ
thù của loài người. Giữa những người di gan lang thang ở Hungary có một
truyền thuyết mờ mịt. Có nên tin truyền thuyết ấy hay không – tùy các ngài
Số phận rất khắc nghiệt đối với chàng thanh niên Niccolo trẻ tuổi vào cái
năm ấy, khi nợ nần, thất bại và hàng trăm chuyện khó chịu lẻ tẻ khác bắt
anh phải chạy từ Venezia đến Vien. Ở đó anh – một người chơi đàn rong –
kéo đàn trong các đám cưới, hoặc đem cây đàn rẻ tiền của mình mua vui
trong các quán rượu tồi tàn nhất. Anh không được vào các khách sạn tử tế,
vì bộ cánh tồi tàn gồm đầy những mảnh giẻ.
Nhưng ngày tồi tệ nhất, đáng nguyền rủa nhất đối với Niccolo là ngày 21
tháng 10. Suốt từ sáng sớm, trận mưa với tuyết lạnh lẽo cứ dai dẳng. Đôi
giày rách của chàng nghệ sĩ ướt hết, nhão ra theo từng bước chân, làm bắn
đầy bùn, còn Paganini thì ướt và bẩn như một chú chó pudel vừa mới chui
từ đầm lầy ra.
Một buổi tối vàng đục báo đầy điềm gở trải ra trên thành phố. Những
ngọn đèn đường hiếm hoi khó khăn lắm mới xuyên qua được màn mưa.
Trong lúc thời tiết như thế, trái tim người ta ít cảm thông hơn với nỗi đau