Chúng ta đều biết, trong tất cả các mô hình DN, CEO là người
đại diện pháp nhân và điều hành doanh nghiệp theo sự ủy quyền
của những người chủ doanh nghiệp (thường là HĐQT). Hiểu một cách
đơn giản, CEO là người có khả năng, chuyên môn được các chủ DN
thuê để điều hành DN hoạt động theo những mục tiêu của họ.
Xin nhấn mạnh, CEO chỉ là người làm thuê, được trả lương. Khi
một doanh nghiệp thuê một CEO luôn xảy ra vấn đề mâu thuẫn
giữa người sở hữu và người điều hành.
Nếu có thể thiết kế hợp đồng hoàn chỉnh (phân định và chia
sẻ hợp lý quyền lợi và trách nhiệm của người thừa hành) sẽ loại bỏ
khả năng xảy ra mâu thuẫn giữa người chủ và người thừa hành, hay
xung đột giữa những người có liên quan trong một tổ chức.
Tuy nhiên giả định nêu trên là không thực tế vì người thừa hành
không phải lúc nào cũng hành động vì lợi ích cao nhất của người chủ.
Do đó, người chủ phải theo dõi người thừa hành và phải tốn chi phí
cho việc theo dõi.
Với cơ chế phân quyền và chế tài trách nhiệm rất không rõ
ràng làm cho những người điều hành doanh nghiệp có lợi ích và
quyền lực rất lớn, ngược lại trách nhiệm và nghĩa vụ rất mù mờ với
tính khả thi không cao.
Hay nói cách khác: lợi ích thì các cấp điều hành doanh nghiệp
có rất nhiều, trách nhiệm thì chung chung, có thể cho là do nguyên
nhân khách quan. Kết quả là rất nhiều người điều hành doanh
nghiệp chỉ tập trung làm lợi cho cá nhân, thay vì làm lợi cho doanh
nghiệp. Họ chỉ lo chạy các dự án mới để có phần lợi ích của mình.
Việc xử lý những rủi ro, tổn thất của những dự án trước đó, nhất là
những dự án do những người điều hành trước đó để lại là rất hạn
chế, trừ trường hợp có sức ép từ những người đã từng điều hành
