Thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp một khi thay đổi thành
phần cổ đông là dẫn đến sự thay đổi mong đợi của cổ đông. Nhiều
khi một chiến lược đang được CEO và bộ máy triển khai giữa chừng
buộc phải dừng lại vì các cổ đông mới không tin vào viễn cảnh của
chiến lược đó nữa. Không ít CEO vì thế đã phải ra đi, có trường hợp
chính CEO chủ động ra đi vì “không thể đáp ứng những mong đợi”
thay đổi liên tục của cổ đông. Cũng có trường hợp CEO bị sa thải vì
HĐQT cho rằng tính cách và điểm mạnh của vị CEO cũ không còn
phù hợp với tình hình và nhiệm vụ mới nữa. Điều này thấy rõ nhất
khi nền kinh tế chuyển từ giai đoạn tăng trưởng sang suy thoái.
Trong thời kỳ doanh nghiệp tăng trưởng, cổ đông thường tỏ ra rất lạc
quan và thường ủng hộ việc tăng trưởng đem lại giá trị lâu dài của
doanh nghiệp. HĐQT do đó thường chọn CEO có khuynh hướng
mạnh về chiến lược tăng trưởng biết nắm bắt cơ hội bên ngoài,
đem đến những sáng kiến giúp công ty phát triển nhanh như các
CEO trưởng thành từ Giám đốc Marketing (CMO). Khi kinh tế khó
khăn, cổ đông thường chuyển mong đợi sang lợi nhuận ngắn hạn
hàng năm, HĐQT vì thế buộc phải thay đổi CEO để chọn người thay
thế có tố chất kiểm soát giỏi, có thể thực hiện cắt giảm chi phí và
đảm bảo lợi nhuận. Các CEO với chuyên môn tài chính, CEO trưởng
thành từ Giám đốc tài chính (CFO), thường ”lên ngôi” trong thời suy
thoái này.
Trong thế giới phức tạp ngày nay, sự đa dạng của các tổ chức tài
chính và sự gia tăng các thương vụ mua bán/sáp nhập đã làm cho cơ
cấu cổ đông của doanh nghiệp liên tục thay đổi. Việc thỏa mãn cổ
đông vì thế ngày càng khó khăn hơn, nhất là trong những giai đoạn
khủng hoảng tài chính và kinh tế suy thoái như hiện nay. Các CEO vì
thế không chỉ cần có những tố chất của một nhà điều hành giỏi
mà cần cả những tố chất “chính trị” đủ tốt để có khả năng lèo lái
mong đợi của cổ đông, nhằm có thể thỏa mãn nhu cầu cổ đông một
cách hiệu quả nhất.
