Quan nổi to mà Thốn Xích chìm nhỏ tựa đòn gánh lật ngửa không biết
chừng. Cũng có khi cả 4 bộ dưới đều mất, chỉ còn 2 bộ Thốn, hoặc ngược lại
chỉ còn 2 bộ Xích, còn 4 bộ trên đều mất. Ngoài ra hình tượng mạch, nhất là
2 bộ Thốn hoặc có thể dư ra ngoài bộ vị, hoặc thêm nhánh đứng, hoặc có
nhánh tẻ ra ngoài, hoặc có nhánh tẻ vào trong, những nhánh ấy hoặc cứng
hoặc bở không nhất định. Đến như trường hợp thai đậu thấp, đậu cao, Tử
Cung có vùng bị chai cứng, dù nhỏ như đồng bạc, mạch hữu Xích vẫn hiện
rõ, nhưng mỗi trường hợp đều khác nhau. Thế mới biết: Thân người trừ tay
chân đầu mặt ra mà phân 6 ô theo hình 2 chữ mục
目ráp lại. Vậy mà còn trên
giữa dưới, trong ngoài, nổi giữa chìm khác nhau thay! Huống chi còn dư ra
hai tay hai chân, cổ, đầu, mặt, bệnh tai, mũi, họng, mắt… mỗi mỗi đều khác.
Huống hồ con người là một thứ động vật hạng nhất, dù lặng thinh nằm đó
cũng là một thứ cựa quậy. Cho nên vui quá hại Tim trước, giận quá hại Gan
theo, buồn quá tức thì hại Thận (e ngại cũng vậy), lo quá Phổi liền dúm lại,
nghĩ quá tạng Tỳ tức khắc thiếu lưu thông. Vậy thử hỏi những thứ ấy mạch
tượng thế nào!
Con người là một địa cầu thu nhỏ lại đặt lên trên một địa cầu to lớn. Ở địa
cầu, tất cả những chuyển động âm thanh đều theo sức ly tâm mà dồn ra bầu
khí quyển, rồi mới rơi xuống theo hướng tâm mà vào lòng đất. Con người là
hồi tụ cả thiên nhiên, buồng Phổi là bầu khí quyển, tất cả những rung động
đều đổ dồn về Phổi theo hệ thống kinh thủ Thái Âm mà kết thành địa điểm
chẩn mạch ở cổ tay, để nhìn thấy toàn vẹn cơ thể như một bản radar. Tuy
nhiên, đã là động vật hạng nhất tất không thể không có lục dục thất tình.
Cho nên hễ là thuộc loại tư tưởng suy tư thì đều theo ly tâm mà đi lên trước.
Còn tất cả ý niệm có tính chất đam mê đắm nhiễm dục vọng ái tình thì đều
đi xuống trước rồi đi lên sau. Vì thế sự cấu tạo động mạch cổ tay trở thành
một làn sóng ba lượng, thật là trật tự văn minh. Cho nên nếu là người nữ
kèm theo tâm tư đắm mê tình ái thì hữu Xích động, nếu là người nam tâm tư
thường thèm khát dục vọng, cơ quan thường dấy động thì tả Xích phải động.
Do đó có thể nhìn gương mặt, dò xét tinh thần, xem qua sự trang sức ăn
mặc, cách nói năng đi đứng lại thêm chẩn mạch thì sự thật hiển nhiên. Nếu
là trường hợp vương phải sự nghĩ ngợi triền miên không sao quên lãng thì