Xuống đến chân núi, chúng tôi bí mật tổ chức đột nhập vào đồn địch lấy
thuyền rồi nhanh chóng trở về hữu ngạn sông Đà, tạm dừng lại Bắc Ma,
Bản Uẩn. Không có ý định ban đầu nhưng đến nơi thấy vùng này dân đông,
đời sống khá, địa thế chiến đấu tốt nên quyết định trụ lại. Thoạt đầu đến ở
nhà tổng đoàn vì thấy nhà cửa rộng, thóc gạo lại nhiều có thể vận động họ
giúp đỡ. Được vài hôm thấy chủ nhà lúc nào cũng giương mắt cú vọ theo
dõi chúng tôi, vểnh tai nghe chúng tôi bàn chuyện, chỉ vui lấy lòng bề
ngoài. Thấy vậy, tôi quyết định tách ra, phân tán nhỏ từng tổ đóng rải ra
từng gia đình, giúp đỡ nhân dân tăng gia sản xuất, và tuyên truyền vận động
gây cơ sở trong nhân dân. Vừa tổ chức sắp xếp lực lượng vừa tổ chức chiến
đấu, trước hết là tìm cách bắt lính gác lấy súng.
Một tổ được phái đến điều tra, các hoạt động của số lính từ Quỳnh Nhai
đưa sang gác phía bên này sông. Sau khi nắm được quy luật thay gác đổi
gác, tôi cử một nửa tiểu đội gồm những anh em biết võ phục sẵn, chờ phiên
đổi gác cuối cùng trong ngày là khởi sự. Yên ắng và nhanh gọn, anh em đã
tóm được bốn tên, thu bốn súng. Trận thắng lần đầu và cũng là trận thắng
cuối cùng đánh theo kiểu này, anh em phấn khởi, cả đêm hôm đó thật vui.
Đủ các thứ chuyện được ôn lại, nhớ lại có cả chuyện tiếp tục bắt lính gác.
Nhưng làm gì có chuyện đó nữa, vì hôm sau địch lùng sục xung quanh và
trạm gác này cũng không còn nữa.
Cuối tháng 3, địch từ Lai Châu mở nhiều mũi tiến công xuống Sơn La,
trận chiến đấu giữa ta và địch càng trở nên ác liệt. Các đơn vị của trung
đoàn Sơn La chặn đánh quyết liệt với quân Pháp trên hướng đường số 41,
đèo Pha Đin, ta diệt 50 lính Pháp ở Bản Mo, Mường Sài, nhưng vì địch
đông, lực lượng ta có hạn, chúng lần lượt chọc thủng các tuyến chốt chặn
của ta, đánh chiếm Thuận Châu, Mường Hung, Sốp Cốp, Chiềng Cang (bắc
Sơn La) sau là Chiềng Khiêng, Bản Hót uy hiếp nam tỉnh Sơn La. Ở Quỳnh
Nhai, địch theo đường sông Đà đánh xuống Mường La, càn quét các vùng
xung quanh mở rộng khu vực kiểm soát, uy hiếp Sơn La từ hướng đông
bắc, chia cắt giữa chúng tôi với trung đoàn.
