một góc nhà; Adelaida thì đứng với chiếc mũ trên đầu và thanh kiếm trong
tay.
Vị tướng thì nói chuyện bế ẵm Aglaia cũng chẳng qua là nhăng cuội thế
thôi mỗi khi muốn bắt chuyện làm quen với lớp trẻ, nhưng không ngờ lần
này lại nhắc đúng những chuyện mà chính mình đã quên tiệt. Thành thử khi
thấy Aglaia bất đồ xác nhận là hai chú cháu đã hè nhau bắn chết con chim
bồ câu thì trí nhớ của ngài đột nhiên bừng sáng khiến ngài nhớ lại đủ thứ
chuyện trong ngày hôm đó một cách rõ ràng cặn kẽ như không ít những hồi
ức xa xưa vẫn hiện về trong trí những bậc cao niên. Không dễ gì nói được
là điều gì trong chuỗi hồi ức đó có thể tác động mạnh đến thế đối với vị
tướng khốn khổ và thường vẫn lâng lâng vì rượu, nhưng ngài bỗng tỏ ra
xúc động lạ thường.
– Tôi nhớ chứ, tôi nhớ hết! - Ngài kêu lên. - Hồi đó tôi hãy còn là
thượng úy, còn cô thì hãy còn bé tí, xinh xẻo lắm. Nina Aleksandrovna…
Gania… Tôi đã được bên nhà… đón tiếp. Ivan Fiodorovits…
– Đấy, thế mà bây giờ ngài đã tự đưa mình đến nông nỗi này đây! -
Tướng quân phu nhân cướp lời. - Thì ra dù sao rượu cũng chưa cuốn hết
những tình cảm cao quý một khi con người ta còn biết chạnh lòng! Nhưng
ngài đã làm khổ vợ đấy thôi. Ngài còn rũ tù vì nợ thì bảo làm sao mà không
nói được con. Xin ngài bước đi cho, cuốn xéo đi cho để mau mau rúc vào
cái xó cửa nào đó mà khóc lóc xót xa cho quãng đời hẳn hoi tử tế trước đây
của chính mình thì may ra Chúa còn động lòng mà tha thứ cho ngài. Thôi đi
đi, đi đi, tôi nói nghiêm chỉnh đấy. Muốn sửa chữa thì tốt nhất là ngẫm lại
sự đời mà ăn năn hối tiếc.
Nhưng cũng không nhất thiết phải dài dòng về lời lẽ nghiêm túc của phu
nhân: Như tất cả những đệ tử lưu linh khác, vị tướng là người rất đa cảm và
cũng như tất cả những kẻ rượu chè be bét khác, ngài khó lòng chịu nổi
những hồi ức về quá khứ hạnh phúc của mình. Ngài đứng dậy lủi thủi bước
ra cửa khiến Lizaveta Prokofievna lập tức thấy thương ngài.
– Ardalion Aleksandryts thân mến! - Phu nhân cất cao giọng nói với
theo, - hượm đã nào, tất cả chúng ta đều có tội; lúc nào thấy lòng dạ thảnh
