thành thử lúc này trong túi chỉ còn lại có mấy đồng kopeika.
Thực ra thì
tôi đang có một việc phải lo và tôi đang cần được chỉ bảo, nhưng…
– Ngài hãy nói xem trước mắt ngài đang có ý định làm ăn sinh sống ra
sao và ngài đang có những dự tính gì? - Vị tướng ngắt lời chàng.
– Tôi những muốn có việc gì đó để làm.
– Ồ, ngài đúng là một triết gia; tuy nhiên… ngài có biết là muốn gì cũng
phải có tài không? Có những khả năng khả dĩ đem lại miếng bánh hẳn hoi
không? Ngài lại bỏ quá cho…
– Ồ, ngài đừng xin lỗi nữa. Không, thưa ngài, tôi nghĩ rằng mình chẳng
có chút tài cán, năng lực gì đáng giá cả đâu. Về miếng ăn thì tôi có cảm
tưởng là…
Tướng quân lại ngắt lời và lại quay ra lục vấn. Chàng hoàng thân lại kể
lại tất cả những gì đã kể. Thì ra tướng quân cũng đã từng nghe nói về mồ
ma ngài Pavlisev và thậm chí đã từng quen biết ngài. Vì sao Pavlisev lại
quan tâm đến việc giáo dục chàng thì chính chàng cũng không cắt nghĩa
được, nhưng có lẽ cũng chỉ xuất phát từ tình bạn cũ với người cha quá cố
của chàng. Cha mẹ mất khi chàng hãy còn là một đứa bé con, từ bấy chỉ
sống và lớn lên ở thôn quê vì sức khỏe đòi hỏi không khí trong lành ở đó.
Pavlisev đã giao chàng cho mấy vị địa chủ già trong chỗ họ hàng của ngài,
thuê người dạy chàng học, lúc đầu là một cô giáo, rồi đến một thầy giáo;
chàng nhớ hết đấy nhưng cũng không nói được rõ ràng đầy đủ vì chính
chàng cũng rất lơ mơ. Những cơn kinh giật thường xuyên đã biến chàng
thành một thằng ngốc (chàng dùng chữ “thằng ngốc”).
Chàng kể rằng cuối cùng thì ở Berlin, Pavlisev đã tình cờ gặp được giáo
sư Sneider, một người Thụy Sĩ, chuyên gia về loại bệnh này, hiện đang có
một khu điều trị tại tổng Valli, Thụy Sĩ, dùng liệu pháp riêng bằng nước
lạnh, thể dục để chữa chứng ngớ ngẩn và điên dại, nói chung là rèn luyện
và đấu tranh cho sự phát triển về mặt tinh thần; rằng Pavlisev đã gửi chàng
sang Thụy Sĩ cho giáo sư gần năm năm về trước, còn ngài thì đã qua đời
hai năm nay rồi, ngài mất đột ngột, chẳng kịp giối giăng gì; nhưng ngài
Sneider vẫn giữ chàng lại để điều trị tiếp; rằng tuy không chữa khỏi bệnh
