mà gã đã nán lại ở Pavlovsk. Không có cách nào để xua đuổi gã: Đừng
hòng gã lại chịu đi. Keller đã định là sẽ còn nói chuyện rông dài, cà kê dê
ngỗng nhưng mới được mấy câu đã nhảy ngay sang phần kết luận và nói
xơi xơi rằng gã đã mất hết “mọi dấu tích luân thường dạo lý” (“chỉ vì
không tin Thượng Đế”), nên đành phải đi ăn cắp vậy. - “Nói thật đấy, ngài
cố nghĩ mà xem!”.
– Keller này, tôi nói ông nghe, giá ở vào địa vị của ông thì tôi chẳng tội
gì phải nói ra những điều như vậy nếu không phải là chuyện quá thúc bách,
- chàng hoàng thân mở lời, - tuy nhiên, biết đâu ông lại đang cố ý vu vạ cho
mình ấy chứ?
– Đấy là tôi nói với ngài, riêng với ngài thôi và cũng chỉ nhằm mục đích
hoàn thiện con người mình thôi! Tôi không dám hé răng với một người nào
nữa, sống để dạ chết mang đi đấy! Nhưng hoàng thân ạ, giá như ngài biết
được, chỉ cần ngài biết được thôi, là thời buổi này kiếm được đồng tiền thật
vô cùng khó! Vậy thì xin được hỏi ngài là tôi biết đào đâu ra tiền được bây
giờ? Chỉ có một câu trả lời duy nhất: quý khách hãy đem vàng và kim
cương đến đặt ở đây đi, chúng tôi sẽ đưa tiền, nhưng đó lại chính là những
thứ mà tôi không có. Ngài có hình dung ra cảnh trớ trêu không? Cuối cùng
tôi nổi cáu, cứ đứng ì ra đấy một lúc lâu. “Thế ngọc bích thì sao, tôi hỏi, có
nhận đặt không?” - “Ngọc bích cũng được mà, ông sẽ có tiền”. - “Thế được
rồi, tôi nói”, tôi đội mũ vào và đi ra. Quỷ tha ma bắt các người đi, một lũ
khốn nạn! Ôi lạy Chúa!
– Ông mà có ngọc bích ư?
– Ngọc bích nào mới được chứ! Ồ, cái vị hoàng thân này, ngài vẫn nhìn
đời bằng con mắt ngây thơ trong sáng, có thể nói là con mắt của một chú
mục đồng khờ khạo!
Rốt cuộc, chàng hoàng thân đã không còn cảm thấy ái ngại, mà chỉ lấy
làm xấu hổ thay cho gã. Thậm chí chàng còn chợt nghĩ: “Không thể cải tạo
con người này bằng ảnh hưởng tốt đẹp của ai đó hay sao?”. Ảnh hưởng của
chính mình thì theo chàng là rất không thích hợp vì những nguyên nhân này
nọ, chẳng phải vì chàng khá tự ti và vì quan điểm của chàng đối với sự vật
