– Trời đất! Lev Nikolaevits ơi, - hoàng thân S. kêu lên hơi bực bội. - Há
ngài không thấy rằng anh ta toan ngoéo chân ngài đấy sao? Kìa, anh ta
đang cười nhạo ngài và đem ngài ra làm trò hề đấy mà!
– Tôi nghĩ rằng Evgeni Pavlyts đang bàn chuyện đứng đắn, - hoàng thân
nói, mặt ngài đỏ lựng, đầu cúi gằm xuống.
– Này hoàng thân quý mến, - hoàng thân S. tiếp tục, - ngài có còn nhớ
câu chuyện chúng ta đã có dịp thảo luận với nhau khoảng ba tháng trước
đây không? Lúc đó chúng ta bàn về những tòa án vừa mới được thiết lập tại
nước ta, tại đó người ta đã khám phá ra bao nhiêu luật sư tài ba xuất chúng
và biết bao nhiêu vụ án lẫy lừng đã được các vị quan tòa của chúng ta thụ
lý? Lúc đó ngài thật là hân hoan và tôi cũng sung sướng biết bao khi thấy
ngài được vui vẻ! Chúng ta đã bảo nhau rằng chúng ta có quyền hãnh diện
về điều đó… Nhưng mà cái vụ biện hộ vụng về, cái lập luận quái dị này đã
hẳn chỉ là một vụ ngẫu nhiên họa hoằn trong số ngàn vụ mà thôi.
Hoàng thân Lev Nikolaevits suy nghĩ một lúc rồi trả lời đầy vẻ tin tưởng,
dù vẫn nhỏ nhẻ và thoáng thẹn thò:
– Tôi chỉ muốn thưa rằng sự bóp méo tư tưởng và khái niệm đó (như
điều Evgeni Pavlyts diễn tả) là một việc rất thường thấy, rủi thay, đó có vẻ
như là một hiện tượng phổ quát hơn là riêng lẻ. Sự thật nếu sự bóp méo đó
không phổ quát đến như vậy thì có lẽ không có những tội ác khó tưởng
tượng được như thế xảy ra đâu.
– Những tội ác khó tưởng tượng được à? Nhưng tôi dám đoan quyết với
ngài rằng những tội ác у như thế và có lẽ còn khủng khiếp hơn thế đã từng
xảy ra trong quá khứ, và trong mọi thời đại, không phải riêng tại xứ sở
chúng ta mà còn ở khắp mọi nơi, và tôi nghĩ chúng còn tiếp diễn lâu nữa.
Điểm khác biệt là tại nước ta, ngày xưa người ta không phổ biến ồn ào
những vụ đó như ngày nay, còn bây giờ mọi người đều bàn tán và đăng tải
những vụ đó nữa, thế cho nên ta cứ ngỡ là những tên tội phạm đó chỉ mới
xuất hiện dạo sau này thôi. Thưa hoàng thân, chính đó là chỗ ngài lầm, một
sự lầm lẫn hết sức ngây thơ, tôi bảo đảm với ngài như vậy, - hoàng thân S.
nói với một nụ cười châm biếm.
