cái số phận hẩm hiu, giả ngơ giả điếc và đen tối đã xếp đặt sẵn để đè bẹp
tôi như một con ruồi và dĩ nhiên, tôi cũng không được biết lý do; nhưng tại
sao tôi lại không ngừng lại ở một sự phẫn uất đó mà thôi? Tại sao tôi lại
thực sự Bắt Đầu sống, mà biết rằng tôi không còn có thể bắt đầu được nữa?
Tại sao tôi lại cố khi biết rằng chẳng còn cố gì được nữa cả? Còn trong lúc
đó thậm chí tôi đã không sao đọc cho xong nổi một quyển sách và tôi đã
thôi không đọc gì nữa: tại sao lại phải đọc, trau dồi kiến thức mà làm gì
trong có sáu tháng? Ý tưởng này đã khiến tôi hơn một lần vứt sách đi.
“Vâng, cái bức tường nhà Meier đó thì cũng có thể kể lại lắm chuyện!
Tôi đã viết nhiều lên bức tường ấy. Chẳng còn một cái dấu vết nào trên bức
tường nhơ nhớp đó mà tôi không nhớ tới. Cái bức tường quái quỷ ấy! Vậy
mà bức tường ấy đối với tôi lại còn thân thiết hơn mọi cây cối ở tại
Pavlovsk, hay ít ra nó cũng đã thân thiết hơn, nếu như hiện tại tôi đã phó
mặc tất cả cho sự đời rồi.
‘‘Giờ đây tôi vẫn còn nhớ tôi háo hức chú tâm theo dõi cuộc sống của kẻ
khác vào lúc đó, trước đó tôi chưa bao giờ chú tâm đến như thế. Lắm lúc
tôi bực dọc đợi chờ Kolia đến độ chửi thề vào những lúc tôi đau liệt giường
không đi đâu được. Tôi đâm tẩn mẩn chú tâm đến những chuyện hết sức
nhỏ nhặt vặt vãnh, quá để tâm đến mọi tin đồn đại đến nỗi tôi cảm thấy như
mình đã hóa ra một tên ngồi lê đôi mách thứ thiệt. Chẳng hạn, tôi không
hiểu thế nào mà lắm người còn bao nhiêu là ngày tháng trước mặt để sống
mà lại không trở thành giàu có được (thực vậy, cho đến bây giờ tôi vẫn
không hiểu được). Tôi có biết một kẻ rất nghèo khó, sau này tôi hay tin у bị
chết đói, tôi nhớ lại khi nghe tin ấy tôi đã rất phẫn nộ: giá có thể làm tên
nghèo khốn đó sống lại, chắc tôi dám giết hắn lắm. Thỉnh thoảng tôi cảm
thấy thư thái, khỏe khoắn hơn trong suốt vài tuần lễ và tôi có thể ra đi dạo
phố: nhưng rồi rốt cuộc, đường phố cũng làm tôi nổi khùng nên tôi đâm ra
ở riệt trong phòng nhiều ngày liên tiếp, dù tôi vẫn đi ra đường được như
người khác. Tôi không chịu nổi cái cảnh người ta bươn chải vội vàng, lúc
nào cũng đăm chiêu, buồn bực và bồn chồn day dứt, lúc nào cũng xấn xả
chung quanh tôi trên hè phố. Tại sao họ lại mãi mãi sầu muộn, tại sao lại
