không ngăn cản vì tức giận mà chỉ vì mình muốn thế, và như vậy là phải
thế, - “đấy, dù chỉ để bỡn cợt ngài cho hả dạ, vì giờ đây rút cục tôi đang
muốn bỡn cợt ngài”.
Chí ít nàng cũng đã thể hiện được thái độ của mình như vậy, có lẽ nàng
vẫn chưa nói hết. Nhưng trong lúc cô nàng Nastasia Filippovna mới lạ đang
mặc sức nói cười như vậy thì Afanasi Ivanovits cứ lặng thinh, nghiền ngẫm
về sự việc này và cố sắp xếp lại vài ba ý nghĩ tản mạn của mình. Ông
nghiền ngẫm khá lâu, ngót hai tuần lễ; nhưng cũng chỉ sau hai tuần ông đã
có quyết định rõ ràng. Vấn đề là ở chỗ Afanasi Ivanovits lúc này tuổi đã
ngót năm nhăm, đường đường là một bậc cao sang quyền quý. Vị thế của
ông trong cuộc đời và trong xã hội đã được hoàn thiện trên những nền tảng
cực kỳ vững chắc từ rất lâu rồi. Bản thân con người mình, sự an lạc của
chính mình được ông yêu quý hơn mọi thứ trên đời theo khuôn phép chặt
chẽ của một con người mực thước. Không có bất cứ một yếu tố hủy hoại
hay dao động nhỏ nhặt nào được phép làm tổn hại đến những gì đã được
tạo dựng nên bằng cả cuộc đời và có được một bộ mặt tuyệt vời đến thế.
Mặt khác, sự lịch lãm và con mắt tinh đời đã mách bảo Toski một cách
nhanh chóng và chính xác lạ lùng rằng ông đang phải đương đầu với một
sinh linh quá khác đời, một nhân vật như vậy thì chắc chắn không chỉ dọa
suông mà còn làm thật và cái chính là nhân vật đó hẳn sẽ không chùn bước
trước bất cứ trở lực nào, nhất là khi đã coi mọi thứ trên đời như nước chảy
mây trôi, chẳng giá trị gì nên cũng đừng hòng dụ dỗ. Nhưng rõ ràng ở đây
còn có một điều gì khác nữa, vẻ như tiếng nói mơ hồ của tâm hồn và của
con tim, - kiểu như một niềm sầu hận mênh mang của ai kia đối với ai kia,
sự tình ngang trái nào kia, bên cạnh đó là một cảm giác khinh bỉ tột độ,
đúng là quá quắt, - tóm lại, một cái gì đó quá nực cười, không được phép
xuất hiện trong giới mực thước và chính là hình phạt của Chúa Trời khi có
thể tìm thấy nó ở bất cứ một con người mực thước nào. Dĩ nhiên, với sự
giàu có và những mối quan hệ của mình, Toski có thể có ngay một biện
pháp nhỏ, hoàn toàn vô tội, để tự giải thoát khỏi chuyện bực mình. Mặt
khác, rõ ràng là chính Nastasia Filippovna cũng hầu như không có khả
