Thực ra đây cũng là sự kiện có nhiều ý nghĩa một khi từ cả hai phía đều bất
ngờ diễn ra một bước ngoặt nội tâm. Ông cũng hồi tưởng lại những khoảnh
khắc trước đây khi thỉnh thoảng những ý tưởng lạ lùng lại đến với ông
trong những lần ông chăm chú nhìn vào đôi mắt ấy: Dường như trong đó đã
thấp thoáng một màn đêm u huyền thăm thẳm. Ông đã nhận thấy cái nhìn
kia như một lời thách đố. Hai năm nay ông cứ băn khoăn mãi về sự thay
đổi sắc mặt của Nastasia Filippovna: Nó cứ bạc ra như mặt người ốm dậy
nhưng quái lạ, càng như thế nom cô lại càng xinh đẹp. Hồi đầu, như các
bậc trưởng giả đã từng quen thói ăn chơi, Toski cứ nhìn đời bằng nửa con
mắt, cho rằng mình đã vớ được gái tơ với giá quá rẻ, mãi gần đây mới sáng
mắt ra đôi chút. Dù sao, ngay từ mùa xuân năm ngoái ông đã định là chẳng
bao lâu nữa ông sẽ gả Nastasia Filippovna cho một công chức tử tế và hiểu
biết, làm việc ở một tỉnh khác, với đầy đủ thủ tục và một món hồi môn.
(Chà, giờ đây Nastasia Filippovna cứ giễu cợt ý định này một cách dữ dằn
và đáng sợ làm sao!) Nhưng lúc này, ngây ngất trước nàng Nastasia
Filippovna mới lạ, Afanasi Ivanovits vẫn hy vọng rằng mình lại sẽ chiếm
đoạt được con đàn bà này. Ông quyết định thu xếp cho Nastasia Filippovna
ở lại Petersburg và ấn nàng vào giữa vô khối những tiện nghi choáng lộn.
Không được việc này cũng chạy việc kia: Ông có thể đem Nastasia
Filippovna ra mà chưng mẽ và chí ít cũng được cái danh hão trong đám
quen thân. Afanasi Ivanovits rất khoái được nổi danh trong lĩnh vực này.
Cuộc sống ở Petersburg đã kéo dài được năm năm và dĩ nhiên với thời
hạn đó, nhiều điều đã được xác định. Afanasi Ivanovits đã lâm vào cảnh trớ
trêu: Tệ nhất là khi anh đã hèn nhát một lần thì sau đó anh sẽ không sao trở
lại đàng hoàng được nữa. Ông vẫn cứ sợ hãi thế nào, thậm chí còn không
biết là mình sợ cái gì, - đơn giản là sợ Nastasia Filippovna. Hai năm đầu
ông cứ nghĩ là Nastasia Filippovna muốn lấy ông nhưng chẳng nói gì vì
quá sĩ diện và cứ bấm bụng mà chờ được nghe ông ngỏ lời cầu hôn tử tế.
Yêu sách gì mà lạ! Afanasi Ivanovits cứ chau mày mà nghĩ đến phờ râu.
Nhân một dịp tình cờ khiến ông quá đỗi ngạc nhiên và không khỏi đau lòng
(trái tim con người thì vẫn thế thôi!) khi bỗng ngộ ra rằng dù ông có ngỏ lời
