bao giờ ân hận ấy (có lẽ ông ta chỉ có khái niệm lờ mờ về sự tồn tại của tôi,
bởi vì sau đó hóa ra là số tiền nuôi tôi ăn học ở Mạc Tư Khoa là do người
khác trả, chứ không phải Versilov), nay con người ấy bỗng nhớ đến tôi và
hạ cố tự tay viết thư mời gọi tôi, đã cám dỗ tôi, quyết định số phận của tôi.
Lạ thay, tôi thích bức thư trả lời của ông (chỉ gồm một trang giấy khổ nhỏ),
trong đó ông không nhắc gì đến trường đại học, không khuyên tôi thay đổi
ý định, không trách tôi thôi học, tóm lại, không có bất cứ sự giáo huấn nào
như thường gặp; nhưng như thế lại là dở từ phía ông, bởi vì nó càng chứng
tỏ thái độ bất cần của ông đối với tôi. Tôi quyết định đi Peterburg còn vì
điều đó hoàn toàn không cản trở mơ ước chính của tôi. Tôi lập luận: “Cứ
xem sao đã, dù sao mình cũng chỉ đến chỗ họ một thời gian ngắn, có lẽ rất
ngắn. Nếu phát hiện bước đi này làm cho mình xa rời điều chủ yếu, mình sẽ
lập tức rời bỏ họ, từ bỏ tất cả và chui vào cái vỏ bao của mình”. Đúng là
vào cái vỏ bao! “Mình sẽ lánh vào đó như một con rùa”; lối so sánh ấy
khiến tôi vui thích. “Mình sẽ không đơn độc”, - tôi tiếp tục suy xét trong
lúc tất tả chạy nơi này nơi nọ ở Mạc Tư Khoa. - Từ nay mình sẽ không bao
giờ đơn độc như mười mấy năm đáng sợ vừa qua nữa: bên tôi sẽ luôn luôn
có cái ý tưởng mà tôi không thay đổi nó, ngay cả khi tất cả bọn họ làm cho
tôi thích, họ đem lại hạnh phúc cho tôi, hoặc tôi có sống cả chục năm với
họ đi chăng nữa!”
Ấn tượng đó, chính cái tính hai mặt của các kế hoạch và mục đích ấy,
được xác định từ lúc ở Mạc Tư Khoa và cứ đinh ninh trong óc tôi khi ở
Peterburg (tôi không biết có hôm nào ở Peterburg tôi không đặt cho mình
thời hạn cuối cùng dứt bỏ họ), cái tính hai mặt ấy, theo tôi có lẽ là là một
trong những nguyên nhân chính dẫn đến nhiều hành vi đê tiện, thậm chí
nhiều hành vi hèn hạ và dĩ nhiên, ngu ngốc.
Tất nhiên, bỗng dưng tôi có một người cha mà trước đây chưa bao giờ
xuất hiện. Ý nghĩ ấy khiến tôi lâng lâng lúc chuẩn bị hành lí ở Mạc Tư
Khoa cũng như khi đã ngồi trên tàu. Một người cha, đó vẫn chưa là gì cả.
Và sự âu yếm, tôi cũng chẳng ưa; nhưng con người ấy không muốn biết
đến tôi, khinh miệt tôi, trong khi tôi thì cứ mơ ước bám lấy ông. Mọi mơ
