Ông già ngồi trên đi-văng, sau chiếc bàn tròn, Anna Andreevna ngồi
bên chiếc bàn khác, có trải khăn, ở trong góc, với cái ấm xamova của chủ
nhà được lau chùi sạch bóng, bốc hơi nghi ngút, chị ta đang pha trà cho
ông. Tôi bước vào với vẻ mặt nghiêm trang, ông già thấy vậy thì lập tức
rùng mình, nụ cười được nhanh chóng thay bằng vẻ sợ hãi; nhưng tôi cười
phá lên và chìa tay cho ông; ông già đáng thương tức thì ôm chầm lấy tôi.
Không nghi ngờ gì nữa, tôi hiểu ngay sự việc. Thứ nhất, tôi thấy rõ
mồn một, trong thời gian tôi và ông già xa nhau, người ta đã kịp biến ông
từ một người khá hăng hái, khôn ngoan và có bản lĩnh, thành một thứ momi
(xác ướp), một đứa bé trăm phần trăm, sợ hãi và ngờ vực. Tôi nói thêm:
ông thừa biết người ta đưa ông đến đây nhằm mục đích gì, và tất cả đã xảy
ra đúng như tôi nói từ trước. Người ta đột nhiên hạ gục ông bằng cái tin con
gái ông phản bội, định đưa ông vào nhà thương điên. Ông để cho người ta
chở ông đến đây, lờ mờ cảm nhận những gì đang diễn ra với tâm trạng lo
sợ. Người ta bảo ông rằng tôi là người nắm được bí mật, cầm chìa khóa giải
quyết sự việc. Phải nói trước rằng chính cái chìa khóa giải quyết sự việc ấy
là thứ ông sợ nhất trên đời. Ông chờ tôi đến gặp ông với bản án trên trán và
giấy tờ gì đó trong tay; nên ông rất mừng thấy tôi tạm thời còn cười đùa và
tán dóc những chuyện đâu đâu. Lúc tôi và ông ôm nhau, ông bật khóc. Thú
thật tôi cũng ứa nước mắt, tôi đột nhiên cảm thấy thương ông vô cùng…
Con chó cảnh bé xíu của Alphonsine sủa mấy tiếng trong như tiếng chuông
nhỏ, và từ đi-văng nó nhào về phía tôi. Ông già từ lúc có con vật bé nhỏ đó,
không hề xa nó, thậm chí ông còn ôm nó mà ngủ.
- Oh, je disais qu’il anh du coeur
- ông chỉ tay về phía tôi, thốt lên
với Anna Andreevna.
- Ồ, thưa ngài công tước, ngài đã bình phục, trông ngài khỏe mạnh,
hồng hào xiết bao! - Tôi reo lên. Than ôi, sự thật hoàn toàn ngược lại, ông
già hệt như một cái xác ướp, tôi nói thế chỉ để khích lệ ông.
- N’est-ce-pas, n’est-ce-pas
? - Ông vui mừng lặp lại câu hỏi. - Ồ,
đúng là tôi cảm thấy sức khỏe khá hơn.
