nhưng đối với tôi, nó là thanh gỗ đầu tiên của con tàu mà Colombus đã
dùng để phát hiện châu Mỹ. Tình cảm khi đó của tôi là như thế đấy.
Đến nơi, tôi đi vào sân ngôi nhà ghi trong thông báo, rồi vào căn hộ
của bà Lebrekht. Căn hộ này gồm một phòng ngoài và bốn phòng không
rộng, không cao. Ở phòng đầu tiên có một đám đông, phải đến ngót ba chục
người; một nửa trong số họ là dân buôn bán, số khác nhìn mặt thì biết là
những người tò mò, hoặc người do bà Lebrekht phái đến. Có các lái buôn,
có những người Do Thái săn lùng đồ vàng bạc quý giá và vài người ăn mặc
“sạch sẽ”. Một vài vị có nét mặt khắc sâu trong trí nhớ của tôi.
Phòng bên tay phải cửa mở rộng, giữa cửa đặt một chiếc bàn, thành
thử không ai có thể vào trong: trên bàn bày các vật được rao bán. Phòng
bên trái, cửa đóng chặt, nhưng qua lỗ khóa thi thoảng lại có người nhòm ra,
chắc là người nhà bà Lebrekht (bà ta lúc này chắc là rất ngượng ngùng).
Ngồi sau chiếc bàn kê giữa cửa mặt hướng về phía đám đông, là viên thừa
phái phụ trách bán đấu giá. Tôi đến thì công việc đã xong một nửa. Tôi
chen vào gần bàn. Lúc này đang bán mấy cái đài cắm nến bằng đồng.
Tôi bắt đầu quan sát, nghĩ xem hình có thể mua thứ gì. Mình sẽ cất
món này vào đâu, mục đích mình đặt ra liệu có đạt được như dự tính của
mình hay không? Dự tính ấy có ấu trĩ quá hay không? Tôi cứ nghĩ như thế
và chờ đợi. Cảm giác giống như đứng bên bàn đánh bạc vào lúc bạn chưa
đặt phích, nhưng đã sắp sửa đặt: “Đặt hay không tùy ta”. Tim vẫn đập bình
thường, song bắt đầu hồi hộp - cảm giác cũng khá thú vị. Sự do dự nhanh
chóng làm cho bạn cảm thấy nặng nề, thế là bạn chìa tay, nhặt phích, cứ
như một cái máy, trái với ý chí, tựa hồ cánh tay bạn bị một kẻ khác điều
khiển. Cuối cùng bạn cũng quyết định và đặt phích - lúc đó cảm giác mạnh
mẽ và khác hẳn. Tôi viết không phải về cuộc đấu giá, mà là viết về cảm
giác của mình ở chỗ bán đấu giá.
Mọi người thì sao? Có người hăng hái, có người im lặng, chờ đợi; có
người mua rồi lại hối hận. Tôi thậm chí không thương chút nào một ông
mua cái bình đựng sữa bằng đồng bạch chỉ đáng giá hai rúp, lại mua với giá