vụ to lớn, cấp bách là mở rộng và hiện đại hóa nền kinh tế, nâng cao mức sống
của quần chúng nhân dân Trung Quốc. Học theo triển vọng “tăng gấp đôi thu
nhập” nổi tiếng của Nhật, Đặng Tiểu Bình thông qua một mục tiêu do Hồ Diệu
Bang đề ra vào năm 1982 là tăng gấp bốn lần sản lượng công-nông nghiệp vào
cuối thế kỷ 20.
Để đạt được mục tiêu đó, Đặng Tiểu Bình bị thuyết phục
rằng Đảng không thể chỉ đơn giản sửa đổi qua loa hệ thống kinh tế hiện hành.
Ông cho rằng Trung Quốc cần phải “tiến hành những cải cách lớn ở nhiều
ngành nghề khác nhau của nền kinh tế về các mặt cơ cấu, tổ chức và công
nghệ”.
Năm 1979, Đặng Tiểu Bình khẳng định công cuộc hiện đại hóa của
Trung Quốc đòi hỏi “một cuộc cách mạng mới vĩ đại”.
Phạm vi cải cách rộng lớn của Đặng Tiểu Bình đã khiến có quan điểm cho
rằng ông vứt bỏ chủ nghĩa cộng sản để chạy theo chủ nghĩa tư bản ngày càng trở
nên phổ biến nhưng thật ra không phải là như vậy. Nguyễn Minh đoan chắc rằng
Đặng Tiểu Bình “đã tự xem mình là một học trò rất trung thành của Mác”. “Ông
ấy cho rằng các chính sách của mình hoàn toàn khác biệt với chủ nghĩa tư bản”.
Đặng Tiểu Bình tin rằng ông đang sử dụng những công cụ của chủ nghĩa tư
bản như công nghệ hiện đại, cách quản lý tập thể chuyên nghiệp và ngoại
thương để củng cố nền kinh tế xã hội chủ nghĩa theo kiểu Trung Quốc. “Dĩ
nhiên, chúng ta không muốn có chủ nghĩa tư bản nhưng chúng ta cũng không
muốn bị nghèo khổ dưới xã hội chủ nghĩa,” Đặng Tiểu Bình tuyên bố năm 1979.
Ông tìm cách thuyết phục rằng một hệ thống xã hội chủ nghĩa được hiện đại hóa
bằng những phương pháp thực hành chọn lọc kỹ lưỡng từ chủ nghĩa tư bản có
thể tạo ra những kết quả thậm chí còn tốt hơn một hệ thống tư bản chủ nghĩa
thuần túy. Đặng Tiểu Bình hi vọng hệ thống xã hội chủ nghĩa này sẽ mở đường
cho Trung Quốc tiến tới chủ nghĩa cộng sản, điều vốn được xem là chỉ tồn tại
trên lý thuyết. Tuân theo đúng lý luận của chủ nghĩa Mác vốn khẳng định một
xã hội phải trải qua vài giai đoạn phát triển trước khi đạt tới chủ nghĩa cộng sản,
Đặng Tiểu Bình cho rằng Trung Quốc đang ở giai đoạn đầu của chặng đường
tiến tới chủ nghĩa cộng sản này. Tình trạng kém phát triển của nền kinh tế đòi
hỏi Trung Quốc phải tuân theo nguyên tắc “hưởng theo năng lực”.
Điểm then chốt trong viễn cảnh kinh tế của Đặng Tiểu Bình là vai trò của thị
trường. Những người có đầu óc bảo thủ xem nền kinh tế Cộng sản do nhà nước
