cách giúp cho các công ty Nhật có được một lợi thế phi lý. Mỹ cần phải phản
ứng theo kiểu ăn miếng trả miếng hoặc bằng không, phải gánh chịu những hậu
quả. Clyde Prestowitz, nhà cựu đàm phán thương mại Mỹ, lập luận rằng người
Mỹ bị rơi vào thế bất lợi trong cuộc chiến với Nhật Bản vì chính tư tưởng kinh
tế của họ. Chính phủ Mỹ cần phải xem kinh tế như là một vấn đề của an ninh
quốc gia và đối phó với thách thức kinh tế đến từ Nhật Bản theo cách giống như
họ đương đầu với mối đe dọa hạt nhân đến từ Liên Xô. Thị trường tự do không
thể bảo vệ nền kinh tế Mỹ khỏi một đất nước chơi bằng những luật lệ khác.
Prestowitz cảnh báo nếu Mỹ không tiếp nhận một phiên bản của “mô hình châu
Á” thì những hậu quả xảy ra đối với cường quốc toàn cầu là Mỹ sẽ thảm khốc.
Prestowitz viết năm 1988: “Theo tôi, những giả định dễ chịu và liều thuốc an
thần có tác dụng xoa dịu vốn tạo nên phần nhiều nền tảng của tư tưởng chiến
lược và kinh tế Mỹ đều là sai lầm và chúng đã góp phần vô cùng lớn gây nên sự
tuột dốc của Mỹ.”
Một trong những người đề xướng quan điểm này là Lee Iacocca, giám đốc
điều hành thẳng tính của hãng ô tô Chrysler. Iacocca cho rằng ông đang cạnh
tranh không chỉ với Honda và Toyota mà với toàn bộ Tập đoàn Nhật Bản. Một
mạng lưới gồm chính phủ, doanh nghiệp và tài chính đã tạo cho các công ty
Nhật Bản những lợi ích mà Chrysler không nhận được ở Mỹ. Vị giám đốc điều
hành Chrysler viết rằng “cuộc đấu tranh kinh tế của chúng tôi với người Nhật
mang tính quyết định đối với tương lai của chúng tôi” nhưng người Mỹ đang
“tham gia cuộc chơi với một tay bị trói chặt sau lưng”. Iacocca lập luận “chúng
ta đang bị đối xử giống như những gã khờ” nếu tại Mỹ chúng ta không “thay thế
thương mại tự do bằng thương mại công bằng” và phản ứng thích hợp với
những biện pháp bảo hộ lẫn chính sách công nghiệp của Nhật Bản. “Nếu không,
chỉ trong vòng vài năm, kho vũ khí kinh tế của chúng ta sắp sửa chỉ còn lại chưa
đầy những thứ như các ngân hàng tiện lợi
, những cửa hàng bán hamburger
và những điểm kinh doanh trò chơi điện tử.” Iacocca kiên quyết khẳng định
Washington cần phải có lập trường cứng rắn hơn chống lại kẻ mới phất của châu
Á này. “Đã đến lúc chính phủ của chúng ta phải gọi tên nhóc này lại sau giờ học
và yêu cầu hắn phải giải thích về hành vi của mình,” Iacocca viết.
