ông đều phủ nhận. Nhưng phản kháng của ông cũng chẳng có mấy ý nghĩa.
Anwar bị tuyên phạm cả hai tội và bị xử 15 năm tù giam.
Cuối cùng, những chính sách kinh tế dị giáo của Mahathir đã được chứng
minh là đúng. Các biện pháp kiểm soát tiền tệ mà ông nghĩ ra đã ngăn chặn
được sự sụt giá của đồng Ringgit và nền kinh tế bắt đầu hồi phục.
Krugman viết: “Có một sự thật khách quan là dù anh nghĩ về Mahathir như thế
nào chăng nữa thì Malaysia cũng đã thoát khỏi khó khăn cùng với chính sách
kinh tế dị giáo của mình. Anh có thể thắc mắc liệu điều đó có cần thiết hay
không nhưng anh không thể khẳng định rằng nó là một tai họa; và anh cũng
không thể che giấu được sự thật rằng những người dự báo nó là tai họa đã để
cho chính trị và ý thức hệ làm mờ óc phán đoán của mình.”
Ngay cả IMF
cũng thừa nhận tính sáng suốt của hành động thay đổi này. Một năm sau khi áp
dụng chính sách kiểm soát tiền tệ, IMF đã tuyên bố rằng “phương thức kiểm
soát tiền tệ…đã đem đến nhiều kết quả tích cực hơn những gì mà nhiều nhà
quan sát ban đầu dự đoán”.
***
TạI INDONESIA, Suharto cũng đang chiến đấu để bảo vệ sinh mạng chính trị
của mình. Đến cuối tháng 10/1997, tức là chỉ sau 4 tháng xảy ra khủng hoảng,
đồng Rupiah của Indonesia đã mất 1/3 giá trị. Niềm tin trong nền kinh tế tiếp tục
suy yếu. Suharto phải quay sang “Nhóm Mafia Berkeley” để tìm lời khuyên chỉ
dẫn. Ông giao cho Widjojo Nitisastro, người đứng đầu lớn tuổi của “Nhóm
Mafia Berkeley”, nhiệm vụ giám sát các cuộc đàm phán với IMF và triển khai
thực hiện một chương trình cải cách.
Thỏa thuận về một gói giải cứu đạt
được vào ngày 31/10 đã đẩy Suharto tới những cuộc cải tổ bắt buộc và quyết
liệt, trong đó có cắt giảm ngân sách, tự do hóa thương mại, chấm dứt một số
chính sách độc quyền và đóng cửa những ngân hàng có vấn đề.
Widjojo đã
cứu Indonesia trong cơn khủng hoảng hết lần này đến lần khác, phần nhiều là vì
mục đích muốn làm cho chế độ Trật tự mới của Suharto trở nên tốt hơn. Nhưng
lần này, ông đã đặt ông chủ của mình vào một vị thế không thể chấp nhận được
về mặt chính trị. Nếu Suharto triển khai các cuộc cải cách của IMF, chúng sẽ ăn
dần ăn mòn những mạng lưới đỡ đầu củng cố cho chế độ của ông và hủy hoại
