bố sẽ có đứa con của mình.” Và ông cho rằng những chuyện đó nói đi nói
lại và ngày nào cũng được nghe, sẽ gây hưng phấn và dẫn đến những cái
lớn lao ư?
TÔI
Không. Tốt hơn là nên tự giam mình trong căn gác xép, uống nước lã,
ăn bánh mì suông và tự tìm kiếm bản thân mình.
HẮN
Có lẽ thế; nhưng tôi không có can đảm; với lại hi sinh hạnh phúc của
mình cho một thành công bấp bênh! Và cái tên tôi mang nữa chứ? Rameau,
tên là Rameau, nghe khó chịu lắm. Các tài năng không như danh hiệu quý
phái truyền từ ông sang cha, từ cha sang con, từ con sang cháu, mỗi đời
càng danh giá thêm, mà công đức của cha ông chẳng áp đặt gì lên con cháu.
Gốc rễ lâu đời chia cành phân nhánh thành một đám rậm rì những đứa ngu
ngốc, nhưng có hề chi? Đối với tài năng thì không như vậy. Để có được chỉ
cái danh tiếng của cha, cần phải tài giỏi hơn cha. Cần phải kế thừa được cái
năng khiếu của cha. Năng khiếu tôi đã thiếu; nhưng cổ tay lại hết tê cóng;
cung kéo đàn lướt đi, và cái đầu sôi lên sùng sục. Nếu đấy không phải là
vinh quang, thì là canh hầm.
TÔI
Ở vào địa vị của anh bạn, tôi sẽ không cam chịu, tôi sẽ xoay sở.
HẮN
Thế ông tường rằng tôi đã không xoay sở đấy. Chưa đầy mười lăm
tuổi, tôi đã tự nhủ lần đầu tiên: Rameau, mày làm sao thế? Mày mơ mộng.
Mày mơ mộng cái gì vậy? Mơ đến chuyện mày rất muốn đã làm hoặc làm
được một việc gì đấy khiến cả thế giới phải ngưỡng mộ. Hừ, phải rồi; chỉ
cần thổi và động đậy mấy ngón tay. Chỉ cần dẩu mỏ, và thế là có con vịt
