2
Chú nhóc bản xứ
Kamante là một chú nhóc Kikuyu, con một gia đình lưu dân đồn điền. Tôi
vẫn biết rành những đứa trẻ con lưu dân, bởi chúng không chỉ làm công cho
tôi, mà còn thường lùa dê tới mấy trảng cỏ quanh nhà tôi, với niềm tin sẽ
gặp chuyện thú vị xảy ra tại đây. Nhưng Kamante hẳn đã sống ở đồn điền
được vài năm cho tới ngày tôi gặp cậu, đây âu cũng bởi lối sống thui thủi,
giống một con thú bị ốm ở cậu.
Tôi chạm trán Kamante lần đầu lúc cưỡi ngựa băng qua vùng đồng thảo của
đồn điền, là nơi cậu đang chăn dắt bầy dê nhà. Kamante là đối tượng thảm
thương nhất bạn bắt gặp trên đời: đầu to, người loắt choắt ốm o, khuỷu tay
và đầu gối lồi ra như mấu gỗ trên que củi, từ đùi xuống tận gót chân đầy vết
loét sâu, chảy mủ. Giữa thảo nguyên, nom cậu bé nhỏ lạ thường khiến ta
bàng hoàng bởi sao khôn xiết khổ đau khả dĩ tụ vào chỉ một điểm thế này.
Khi tôi dừng ngựa bắt chuyện, cậu không buồn đáp, như thể chẳng hề thấy
tôi. Trên khuôn mặt choắt lại, thảm não và nhẫn nhục tới cùng cực, đôi mắt
cậu lờ đờ, mờ đục tựa mắt vong nhân. Kamante nom như chẳng thể sống
qua nổi vài tuần, và bạn đồ chừng lũ kền kền, loài vật luôn quanh quẩn gần
cái chết nơi thảo nguyên, đang lượn vòng đâu đó giữa không trung màu
xám hừng hực trên đầu cậu. Tôi bảo Kamante sáng hôm sau tới nhà để tôi
thử chạy chữa cho.
Hầu như sáng nào cũng vậy, từ chín đến mười giờ, tôi đóng vai bác sĩ cho
người ở đồn điền và hệt mọi lang băm lừng danh tôi đón tiếp từ hai tới cả tá
người đau ốm.
Người Kikuyu thích ứng tốt ở các tình huống bất ngờ và nhanh quen với
điều không mong đợi. Đây là điểm khác biệt với dân da trắng mà phần
đông đều tìm mọi cách phòng thủ trước cái chưa biết cũng như cú đòn đột
