điểm thích hợp bèn lẳng lặng bưng ra một quả bầu lớn chứa đầy thuốc lá
hít. Farah vẫy cậu trở lại nhưng là người Kikuyu, Kamante hiểu rõ các bô
lão nên cậu vẫn bước dấn lên. Thuốc lá là thứ có thật. Chúng tôi bắt đầu
chia thuốc cho mọi vị bô lão. Lát sau tất cả bô lão lũ lượt rời đi.
Tôi nghĩ các bà các mẹ trong đồn điền là những người đau lòng hơn cả
trước việc tôi ra đi. Trải qua đời cơ cực, các bà già Kikuyu trở nên dữ dội
khó nhằn tựa đá, giống lũ la già sẽ cắn ta nếu có cơ hội. Bệnh tật khó giết
họ hơn giết cánh đàn ông - như những gì tôi ghi nhận trong vai trò bác sĩ tại
đồn điền, và họ cũng hoang dã hơn, thậm chí tình trạng không còn có thể
thán phục thứ gì ở họ cũng triệt để hơn. Họ sinh cả lô cả lốc và cũng từng
chứng kiến nhiều đứa con lìa đời; họ chẳng còn sợ hãi thứ gì. Loạng
choạng dưới bó củi đốt nặng tới tạ ba được giữ thăng bằng chỉ nhờ một sợi
dây cương vắt ngang trán cũng không khiến họ khuất phục; họ nai lưng mài
mặt trên shamba rắn đanh của mình từ sớm tinh mơ tới tối mịt. “Từ trên
cao đó nó rình mồi, mắt nó quan sát nhìn thật xa. Tim nó chắc như cối đá,
rắn tựa thớt dưới của cối xay. Nó khinh chê cái sợ. Khi đập cánh bay lên,
nó nhạo báng ngựa và kị sĩ. Nó há sẽ cầu ơn huệ của ngươi? Và há sẽ nói
với ngươi những lời êm ái?
” Thế mà con người họ vẫn chất chứa cả
nguồn năng lượng và ngời lên sinh khí. Các bà lão luôn quan tâm háo hức
trước mọi điều xảy ra ở đồn điền, và sẽ lặn lội cả mươi dặm đường để xem
một Ngoma của lũ thanh niên; một câu bông đùa, hay một li tembu, sẽ
khiến gương mặt nhăn nheo móm mém tan chảy trong nụ cười rạng rỡ. Thứ
sức mạnh ấy, và tình yêu cuộc sống nơi họ, với tôi dường như không chỉ rất
đáng ngưỡng mộ, mà còn mang vẻ quyến rũ khô cằn đầy mê hoặc.
Các bà già ở đồn điền và tôi luôn là bạn. Chính họ gọi tôi bằng cái tên
Jerie; cánh đàn ông hay con trẻ - trừ các bé còn lẫm chẫm - không bao giờ
dùng cái tên này. Jerie là tên dành cho phụ nữ Kikuyu, nhưng mang chút ý
nghĩa đặc thù - một cô gái được sinh ra trong gia đình Kikuyu lúc anh chị
cô đều đã khôn lớn cả, sẽ được đặt tên này, và tôi đồ rằng cái tên Jerie hàm
chứa cả tình yêu thương.