muốn. Với chúng, biểu tượng trung tâm của nó là chiếc đồng hồ cúc cu cũ
của Đức treo ở phòng ăn. Một chiếc đồng hồ tuyệt đối là thứ xa xỉ phẩm
nơi cao nguyên châu Phi. Căn cứ vào vị trí mặt trời, quanh năm suốt tháng
bạn luôn có thể đoán biết hiện là mấy giờ, và bởi không có việc gì liên quan
tới tàu hỏa, lại tùy ý thu xếp cuộc sống đồn điền, đồng hồ thành ra chẳng
còn quan trọng gì nữa. Song đó là một chiếc đồng hồ tuyệt đẹp. Từ giữa
chùm hoa hồng, cứ mỗi tiếng đồng hồ; một chú chim cu lại đẩy tung cánh
cửa nhỏ nhào ra kêu váng lên báo giờ. Lần nào sự xuất hiện của nó cũng
làm đám trẻ đồn điền vui sướng. Chúng dựa theo mặt trời phán đoán chính
xác được thời điểm đồng hồ báo chính ngọ, và cứ mười hai giờ thiếu mười
lăm tôi lại thấy cả lũ lau nhau xua đàn dê chúng không được phép bỏ lại,
tiến về ngôi nhà từ mọi hướng. Đầu trẻ và đầu dê rẽ bụi rậm và cỏ rừng
mọc ngút ngàn giống đầu ếch nhái rẽ nước ao chuôm.
Chúng bỏ lại bầy gia súc nơi trảng cỏ vườn và im lìm tiến vào nhà trên
những bàn chân trần; đứa lớn quãng mười tuổi còn nhỏ nhất chỉ chừng hai.
Cả bọn cư xử ngoan ngoãn, tuân thủ một thứ lễ nghi chúng tự định ra cho
các cuộc thăm viếng: đó là có thể di chuyển tự do trong nhà với điều kiện
không chạm vào thứ gì, không ngồi xuống hoặc phát ngôn trừ phi được hỏi.
Khi con chim lao ra, một trạng thái ngất ngây và những tiếng cười cố nén
lan trong cả đám. Đôi khi có một chú mục đồng nhỏ xíu, chẳng nhận thức
được chút trách nhiệm nào với lũ dê, ngay tảng sáng đã một mình trở lại
đứng hồi lâu trước chiếc đồng hồ, khi ấy còn đóng chặt và yên lặng, ê a tỏ
bày tình yêu với nó bằng tiếng Kikuyu rồi nghiêm trang lui bước ra ngoài.
Các gia nhân cười bầy trẻ mục đồng và giải thích cho tôi lũ trẻ quá ngờ
nghệch đến nỗi tin con chim đó sống.
Giờ tới lượt chính mấy cậu gia nhân cũng vào xem hoạt động của chiếc
máy chữ. Buổi tối, có những bận Kamante đứng dán lưng vào tường cả
tiếng đồng hồ, đôi mắt cậu đưa qua đưa lại như hai viên kẹo đen dưới hàng
mi, như thể định nghiên cứu kĩ càng chiếc máy đến độ có thể tháo tung ra
thành nhiều mảnh rồi đem lắp lại.