274
I
CHÌA KHÓA HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH
Trong kinh Tăng Chi, thuộc kinh tạng Pali, Đức Phật dạy
rằng, không nên đem lửa ngoài đường về đốt cháy người
thân và vật dụng trong nhà; không nên đem lửa trong nhà
đốt cháy người thân và vật dụng của người khác. Khái niệm
“lửa” trong ngữ cảnh vừa nêu chỉ nỗi buồn khổ, cơn thịnh
nộ, lời thị phi, chuyện không may mà ta có thể “mắt thấy tai
nghe” ngoài đường phố. Động từ “đốt cháy” được hiểu là
việc truyền đạt các thông tin nêu trên vốn không có liên hệ gì
đến người thân trong gia đình, chẳng những không cần thiết,
mà còn tạo cơ hội lây lan nỗi buồn vô cớ ở người thân. Thời
gian về nhà sau khi ở công sở, văn phòng, chợ búa là thời
gian quý báu, cần ưu tiên dành cho người thân trong gia đình.
Điều này bao gồm mâm cơm gia đình, sự chăm sóc người
thân, chia sẻ trách nhiệm công việc gia đình, cùng gánh vác
các việc nặng nhọc, cùng chia sẻ niềm vui nỗi buồn để tình
thân được gắn kết và tình người được đơm hoa. Khái niệm
“không nên đem lửa trong nhà đốt cháy người thân…” được
hiểu là không truyền chuyện thị phi trong gia đình cho làng
xóm và người dưng vì họ không liên can gì và chắc gì họ sẵn
lòng giúp đỡ, ngay cả khi họ sẵn lòng cũng chưa chắc đã làm
được gì vì thiếu chuyên môn.
Ngoài việc không mồi lửa thị phi “ngoài đường về nhà”
hay “trong nhà ra đường” để bình ổn về cảm xúc, đương sự
cần điềm tĩnh phân tích nguyên nhân của vấn đề, đồng thời
tìm ra giải pháp tốt nhất cho từng tình huống. Mồi truyền lửa
thị phi không đúng chỗ, không hợp thời, không đúng người
sẽ dẫn đến hậu quả, một mặt làm cho vấn đề nghiêm trọng
hơn, mặt khác gây áp lực cảm xúc lên đương sự, vốn có thể
dẫn đến tình huống làm cho vấn đề vượt khỏi tầm kiểm soát.
Tư vấn với người có năng lực chuyên môn, biết lắng
nghe và thấu hiểu, biết thông cảm và đề nghị giải pháp thích