tranh. Tuy mỗi người một ngả, nhưng cả quê hương vẫn chỉ là bãi chiến
trường, oan khiên gươm súng vô tình. Chỉ cần không biết tin về nhau, có
khi chỉ trong vài tháng, là đã có người nằm xuống. Huống chi nhiều năm...
Người còn sống đành lòng với những đoán chừng thất thoát. Những cái chết
không tên. Những bóng ma thất thểu bước qua chiến hào trận cũ hằng
khuya rợn vầng trăng lặn. Hồn oan cất tiếng than van mà chẳng ai nghe
được ngôn ngữ kẻ đã chết về mối lòng thương quê nhớ mẹ, bầu bạn gia
đình.
Lần cuối từ biệt nhau, bác Xương và cha tôi khoảng cỡ tuổi tôi, có lẽ còn
trẻ hơn đôi chút. Bác Xương trở thành một sĩ quan Thủy Quân Lục Chiến.
Cha tôi, học hành đàng hoàng hơn - theo lời bác Xương - tốt nghiệp trường
Hải Quân ở Mỹ, trở về nước đi khắp cùng sông biển miền Nam.
Lần đầu tiên gặp Bác Xương chờ đón tôi ở ga tàu điện từ Luân Đôn qua.
Ông thoạt nhìn tôi đăm đăm, ánh mắt sững sờ mà rạng tỏa niềm vui. Tôi có
cảm giác như ông đang nhìn một người từ cõi chết sống lại trở về. Bác
Xương ân cần hỏi han về chuyến đi rồi chuyện sưu khảo học hành của tôi
trong thời gian một năm ở Châu Âu đã giúp tôi trút bỏ được sự e dè lo ngại
phút đầu. Trong suốt quãng đường về nhà, tôi ngồi lắng nghe chuyện đời
hai người bạn cũ mà lòng thì trào vui lẫn với bâng khuâng.
Giọng kể chuyện trầm đều của bác Xương, người mà không quá vài giờ
trước đó chỉ là một kẻ xa lạ trên đường phố Paris, khiến tôi nhớ tới hình ảnh
người cha trầm lặng quẩn quanh bên ngõ sau vườn nhà với nỗi ân hận mơ
hồ. Tôi lắng nghe những chuyện chưa hề biết về cha mình rồi chợt mường
tượng, hiểu ra. Ba mươi, bốn mươi năm là thời gian rất dài cho một đời
người để tâm hồn có thể được yên ổn trong quên lãng. Tình cảm nào đã
giúp bác Xương, giúp cha tôi, giữ mãi được sự tươi tắn của kỷ niệm thời
son trẻ trong lòng ? Như mới hôm qua. Những giọt mồ hôi đượm trên mặt
hai gã sinh viên nghèo chở nhau trên chiếc xe đạp cũ qua nhiều dãy phố xa
đến trường như vẫn tươi ròng thấm mặn đầu môi. Những giọt cà-phê quánh
đặc vẫn biếng lười chưa kịp tan vào lớp sữa đọng đáy cốc, quyện thơm vào
lời buồn thánh (TCS), lơ đãng buổi chiều Duy Tân lá rắc cơn mưa. Những
giọt máu vẫn còn tươi từ vết thương chưa liền miệng, xót đau dấu đạn trên
thân thể lớp tuổi trẻ góp máu mình vào chinh chiến điêu linh. Những giọt
