như bầy khỉ ốm ngồi quanh. Nàng lấy câu chuyện đùa của một người bà con
đem ra phát biểu ở buổi họp.
- Vào thời thực dân đế quốc, địa chủ bắt tá điền ngồi chò hỏ vào những
bửa ăn để họ ăn ít mà mau no cho bớt tốn gạo. Ngày này đất nước đã thống
nhất, chính sách cải cách ruộng đất của Cách Mạng đã diệt sạch hết bọn
điền chủ bóc lột, bản thân tôi cảm thấy được giải phóng khi ngồi ghế, đồng
thời sung sướng khi bụng mình không bị chính hai cái bắp vế kẹp lại.
Tổ giáo viên ngơ ngác nhìn nhau, chỉ có Tuyên mỉm cười nhìn nàng, lắc
đầu chào thua.
Lần sau cùng Nữ bị kiểm điểm đã đưa đến việc nàng xin nghĩ dạy sau
một niên khóa ở Thăng Bình. Sau khi xin mà không được hiệu trưởng chấp
thuận, Nữ đã nhờ Tuyên dạy thế rồi tự ý bỏ lớp cả tuần theo bà bạn của mẹ
vào Sài Gòn nhận quà chị Nhi gởi về từ Mỹ. Chủ trì buổi họp là một cán bộ
giáo dục trên huyện về. Anh ta nhìn Nữ chăm chú nhưng nàng tỏ vẽ như
không hay biết anh ta là bạn học cũ của anh mình. Nàng ngẩng mặt nhìn lên
phía trên tấm cờ đỏ loáng thoáng hàng chữ đề cao lao động học tập. Trên
khoảng vách trần ố vàng loang lỗ, con thằn lằn bám tường, dáng cong như
chữ S ngần ngừ chưa biết tiến thoái về đâu. Nhóm giáo viên trường ngồi
đưa mắt nhìn nhau lúc người hiệu trưởng gay gắt phê bình Nữ và đọc đề
nghị kỷ luật. Nữ bình thản ngồi nghe tiếng lời ganh tị, nhỏ nhen, phê bình tố
tụng mỗi giáo viên lần lượt vang lên như một dĩa hát cũ, mũi kim cùn đùi
rời rạc xoay trên những rãnh mòn âm thanh ù lì bất biến. Mớ chữ tàn dư Mỹ
Ngụy, ôm chân đế quốc, trí thức tiểu tư sãn, khắc phục, sửa sai…lặp lại tới
lui như một bài vè dở tệ. Bài hát quen của đám nhạc công tồi nín lại lúc
Tuyên chợt đứng lên. Người thanh niên rụt rè thường ngày vắng mặt trong
phòng họp hôm đó. Nữ cảm kích lắng nghe Tuyên phân trần cho nàng rồi
xúc động nhận ra tấm lòng người thanh niên đang phơi trãi.
Người cán bộ chủ trì dài dòng lên tiếng. Bài hát cũ được lặp lại với
cường điệu cao, nhưng lời đúc kết buổi họp đã khiến hầu như mọi người
trong phòng họp không ít ngạc nhiên.
- Khả năng dạy tốt của đồng chí Nữ được đánh giá cao. Phòng giáo dục
huyện sẽ đề nghị phân công trường lớp thích hợp cho đồng chí vào niên