CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 14

máy tính và hội nghị từ xa như thể chúng đang ở cùng một nơi. Tương tự,
nhờ sự kết hợp máy tính và viễn thông giá rẻ, con người ngày nay có thể
cung ứng và trao đổi dịch vụ trên toàn cầu - từ tư vấn sức khỏe đến viết
phần mềm hay xử lý thông tin - những dịch vụ trước đây chưa bao giờ được
trao đổi. Và tại sao không nhỉ? Một cuộc gọi ba phút (tính bằng đô-la giá
năm 1996) giữa New York và London mất 300 đô-la vào năm 1930. Ngày
nay hầu như không tốn phí nếu gọi qua Internet.
Các kỹ thuật này không những tạo điều kiện cho các quốc gia và doanh
nghiệp vươn ra khắp thế giới xa hơn, nhanh hơn, rẻ hơn và sâu hơn trước
đây nhiều mà các cá nhân cũng làm được điều đó. Vào mùa hè năm 1998,
tôi càng thấy điều này rõ hơn khi mẹ tôi Margaret Friedman, lúc đó đã 79
tuổi sống ở Minneapolis gọi điện cho tôi giọng rất bối rối. "Chuyện gì vậy
mẹ?" Tôi hỏi. Bà đáp: "Ừ, mẹ chơi bài trên Internet với ba người Pháp mà
họ cứ nói chuyện bằng tiếng Pháp với nhau, mẹ không hiểu gì cả". Khi tôi
bật cười khi tưởng tượng cảnh bà chơi bài với ba người Pháp trên mạng, bà
tự ái: "Đừng có mà cười. Hôm kia mẹ còn chơi bài với một người tận
Siberia."
Với những ai nói kỷ nguyên toàn cầu hóa này không khác gì so với trước,
tôi chỉ cần hỏi: Thế cụ cố của bạn có chơi bài với người Pháp qua mạng
Internet vào năm 1900 không? Tôi nghĩ là không.
Nhưng, như tôi đã nói, kỷ nguyên toàn cầu hóa này cũng khác về mặt chính
trị so với những năm 1900. Kỷ nguyên đó do siêu cường Anh, đồng bảng
Anh và Hải quân Anh thống trị. Kỷ nguyên ngày nay do siêu cường Mỹ,
văn hóa Mỹ, đô-la Mỹ và Hải quân Mỹ thống trị. Quyền lực của Mỹ sau
Thế chiến thứ hai đã cố ý mở ra một hệ thống thương mại quốc tế mở để
tạo công ăn việc làm và đối trọng với chủ nghĩa cộng sản Xô Viết. Chính
Mỹ đã thúc đẩy sự hình thành Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Hiệp ước chung về thuế
quan và thương mại (GATT) và hàng loại định chế khác nhằm mở cửa thị
trường và thúc đẩy thương mại khắp thế giới. Chính các hạm đội của Mỹ đã
giữ đường biển thông thương nhằm giúp kết nối các thị trường mới mở này.
Cho nên khi Cách mạng Thông tin nổ ra vào cuối những năm 1980 - cho
phép nhiều người hoạt động toàn cầu, liên lạc toàn cầu, du lịch toàn cầu và