CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 158

thú đã được nhân rộng đến mức không những lớp lính mới mà thậm chí
những tay tổ trong môi giới tài chính nay cũng không thể nhận biết và đánh
giá đầy đủ được toàn diện tình hình. Tôi xin trích dẫn lời một giám đốc quỹ
đầu cơ, khi phát biểu với Moises Naim, biên tập của tạp chí Chính sách Đối
Ngoại sau cơn khủng hoảng về nợ nước ngoài ở Mexico: "Chúng tôi tiến
vào châu Mỹ La tinh mà không biết chút gì về vùng này. Giờ đây, chúng tôi
rút khỏi đó mà vẫn không hiểu gì về nó cả".
Trong khi bàn về tính đa dạng của Bầy Thú Điện Tử, có một điểm quan
trọng chúng ta không được quên - bầy thú này không đơn thuần là lực
lượng ngoại sinh. Chúng không chỉ là những quỹ tiền tệ tự do không bị
chính phủ ràng buộc, không chỉ là những tay đầu tư hay những siêu thị tài
chính từ xa đến. Trong đàn thú có những thành viên bản xứ. Sức mạnh của
Bầy Thú Điện Tử không chỉ ở chỗ các nhà đầu tư bên ngoài ào ạt vào mua
bán cổ phiếu và tiền tệ trong nước khi các rào cản bị loại bỏ. Nó cũng nằm
ở chỗ các nhà tài chính trong nước được phép bước ra khỏi biên giới! Điều
bí mật về bầy thú chính là ở chỗ những cơn giận dữ, những khủng hoảng do
chúng gây ra không bắt đầu từ những quỹ đầu cơ ở phố Wall hay từ một
ngân hàng lớn ở Frankfurt. Tai họa bắt đầu từ một nhà băng địa phương,
một cơ sở tín dụng địa phương hay khi một người quản trị tiền tệ địa
phương đổi ngoại tệ như đô-la chẳng hạn, rồi đặt cọc vào mức độ trị giá của
chính đồng nội tệ trong thị trường đầu cơ tiền tệ. Nghiên cứu năm 1998 của
IMF "Những quỹ đầu cơ và tính năng động của thị trường tài chính" đã ghi
nhận rằng: những đánh giá đúng đắn về cuộc khủng hoảng đồng peso của
Mexico năm 1994-1995 cho thấy "những cư dân trong nước, cứ không phải
là những nhà đầu tư ngoại bang" đã đầu têu gây ra cuộc khủng hoảng đó.
Trong thế giới các thị trường tài chính toàn cầu hóa, IMF kết luận: Các nhà
đầu tư nước ngoài quản lý những dự án đầu tư đa dạng có thể gặp nhiều
khó khăn, thiếu thông tin, khi họ theo dõi các điều kiện cụ thể trong các
nước họ đầu tư. Đối với các thị trường tài chính mới, nhỏ nhoi, thì các nhà
đầu tư lớn ít khi để ý và theo dõi chúng. Hậu quả là những cư dân bản xứ
với những hiểu biết cặn kẽ tình hình địa phương của họ, thường là những
người đầu tiên đầu cơ dựa trên chính đồng nội tệ ít khả năng chuyển đổi ở